بهترین سازنده منطقه 10 تهران

سابقه سکونتگاهی شهری منطقه ده شهرداری تهران به دهه بیست خورشیدی بازمی‌گردد. از آن زمان تا دهه شصت خورشیدی، طی چهل سال این منطقه تدریجاً بسط و گسترش یافته‌است. منطقه ده از قدیم دربرگیرنده تمامی بخش‌های اکبرآباد و بریانک بوده‌است. در فاصله سال‌های دهه بیست تا پنجاه خورشیدی بافت جنوب منطقه همچنان با کوچه باغ‌های خود و دو قلعه بریانک و جی پابرجا و چهره روستایی خود را حفظ کرده بود. در تغییرات مناطق در سال ۱۳۴۹ نیز که تهران ابتدا به هفت منطقه، سپس به دوازده منطقه تقسیم شد؛ منطقه ۱۰ کنونی بخشی از منطقه یک شهر تهران بوده‌است. بر اساس گزارش‌های تاریخی محدوده منطقه یک تهران عبارت بود از: شمال به بلوار کشاورز، بیمارستان امام خمینی (کنونی) ستارخان و بزرگراه‌های آل‌احمد و شیخ فضل‌الله از شرق به خیابان کارگر و بزرگراه چمران از جنوب به خیابان مرتضوی از غرب به پادگان جی و هاشمی در نهایت منطقه ۱۰ شهرداری تهران با ساختار فعلی در پانزدهم تیر ماه ۱۳۶۴ تأسیس شد.

قدیمی‌ترین سکونت گاه این منطقه شامل دو آبادی جی و بریانک است که از گذشته‌های دور به نام قلعه بریانک و قلعه جی به صورت آبادی‌های اقماری وجود داشته‌اند. عنصر قدیمی دیگر منطقه نهر فیروزآباد است که از شمال غرب تهران به طرف شهر ری جریان داشته و در امتداد مسیر خود پس از عبور از این منطقه نهایتاً به‌آبادی فیروزآباد در جنوب شرقی شهر ری منتهی می‌شود. به همین دلیل نام این نهر را فیروزآباد گذاشته‌اند.

بناهای برجای مانده از تهران قدیم در منطقه 10

• برخی از بناهای تهران قدیم در این منطقه همچنان با برجاست و با تغییر کاربری به حیاتش ادامه می‌دهد از آن جمله می‌توان به ساختمان قدیمی اشاره کرد که هم‌اکنون محل استقرار موزه حیات وحش هفت چنار است. این موزه، قهوه‌خانه سنتی با ساختمانی قدیمی دارد. هم‌اکنون پارک هفت چنار با وسعت ۱۸۰۰۰ متر مربع دارای گونه‌های گیاهی چنار، توت، ماگنولیا و پالم است. همچنین موزه حیات وحش اکنون در بر دارنده گونه‌های مختلف حیوانات تاکسیدرمی شده و زنده است. ساختمان موزه، بنایی تاریخی از اوایل دهه قرن بیستم است که به عنوان کارخانه برق شروع به کار کرد؛ بعد از چند سال به کارخانه جوراب بافی تبدیل شد. ساختمان بنایی قاجاری است که در نهایت استادی و ظرافت طراحی و ساخته شده و دودکش بسیار عظیمی دارد. این بنا ۲۷۰۰ متر مربع مساحت دارد و در زمینی به مساحت ۷۶۰۰ متر مربع واقع شده‌است.
• در تهران قدیم حاشیه هفت چنار کشاورزی انجام می‌گرفته این محله دارای باغ‌های فراوان بوده‌است. قبل از انقلاب محدوده موزه حیات وحش هفت چنار کارخانه جوراب بافی بوده‌است. کشاورزی در این محدوده و همچنین وجود کارخانه جوراب بافی از جمله جاذبه‌های این محله به حساب می‌آمده‌است. همچنین مسجد اعتماد سابق که در حال حاضر مسجد المهدی می‌باشد قدیمی‌ترین مسجد این محله محسوب می‌شود.
• از دیگر بناهای قدیمی برجای مانده از تهران قدیم در این منطقه بنای امامزاده معصوم است. مستند به کتیبه نوشته شده به تاریخ ۱۲۴۰ هجری قمری، امامزاده معصوم از نوادگان محمدباقر معرفی شده‌است. این بقعه در فضای وسیع و مشجری قرار دارد. بنای فعلی آن مشتمل بر حرم چهارضلعی مستطیل شکل است که ایوان کوچکی در طرف جنوب و اتاق‌های وسیعی در طرفین آن ساخته شده و گنبدی به سبک گنبدهای عصر صفوی بر فراز بقعه استوار شده‌است. در محوطه این بقعه، مقبره برخی از رجال و افسران عهد مظفرالدین شاه و محمد علی شاه قاجار وجود دارد. در گذشته در اطراف امامزاده معصوم باغ‌های زیادی وجود داشت که در توسعه‌های بعدی عمدتاً به مناطق مسکونی تبدیل شده‌است.