شرایط عمومی پیمان ، نشریه ۴۳۱۱
باسمه تعالی
بخشنامه به دستگاههای اجرایی، مهندسان مشاور و پیمانکاران، شماره : ۸۴۲/۵۴–۱۰۸۸/۱۰۲، تاریخ : ۳/۳/۱۳۷۸ ،
موضوع : ابلاغ موافقتنامه، شرایط عمومی و شرایط خصوصی پیمانها و مقررات آنها
به استناد ماده ۲۳ قانون برنامه و بودجه، آیین نامه اجرایی آن و نظام فنی و اجرایی طرحهای عمرانی کشور (مصوبه ۴/۴/۱۳۷۵، ۲۴۵۲۵/ت۱۴۸۹۸ه هیأت وزیران)، به پیوست، موافقتنامه، شرایط عمومی و شرایط خصوصی پیمان کارهای پیمانکاری و مقررات مربوط به آنها که از نوع گروه اول (لازم الاجرا ) به شمار می‌رود، ارسال میشود تا از تاریخ ابلاغ، برای انعقاد پیمانها مورد عمل قرار گیرد.
درمواردی که این مجموعه، به طور کامل پاسخگوی نیاز کار نیست، دستگاه اجرایی، تغییرات مورد نظر خود را به سازمان برنامه و بودجه پیشنهاد مینماید تا پس از تأیید سازمان برنامه و بودجه، به مورد اجرا گذاشته شود.
پیمانهای حمل و نقل، پیمانهای خرید مصالح، تجهیزات و ماشین آلات و پیمانهای تهیه و نصب تجهیزات صنعتی که بیش از ۷۵ درصد برآورد هزینه آنها مربوط به تهیه تجهیزات و ماشین آلات است، مشمول این بخشنامه نیست. دستورالعمل نحوه تکمیل و تنظیم موافقتنامه، شرایط عمومی و شرایط خصوصی پیمانها و مقررات مربوط به آنها به منظور راهنمایی دستگاههای اجرایی و مهندسان مشاور در تکمیل و تنظیم فرمها ی موافقتنامه، شرایط عمومی و شرایط خصوصی پیمانها و نحوه کار برد آنها، این دستور العمل تهیه شده است تا با رعایت آن، مشکلات قراردادی حین اجرای کار پیش نیاید.
موافقتنامه
۱-۱. به استناد قسمتهایی از موافقتنامه که باید در موقع امضای پیمان، اطلاعات آن تکمیل شود، اطلاعات سایر قسمتها هنگام تهیه اسناد مناقصه به طور کامل و روشن در محلهای پیش بینی شده درج میگردد. تغییر دادن، کاستن عبارتها یا کلمه‌هایی از موافقتنامه، یا افزودن به آن مجاز نیست و تنها محلهای خالی باید تکمیل شود.
۱-۲. در مقدمه موافقتنامه باید عنوان رسمی یا قانونی دو طرف پیمان درج شود.
۱-۳. در ماده یک موافقتنامه، موضوع، محل اجرا و مشخصه‌های اصلی پیمان به نحوی درج شودکه محدوده عملیات معین باشد.
۱-۴. در ماده۳ موافقتنامه، علاوه بر درج مبلغ پیمان که همان مبلغ پیشنهادی پیمانکار است، ضریب پیمان نیز با توجه به تعریف آن در ماده « ۱۴-د » شرایط عمومی، در محل مربوط آن درج میشود.
۱-۵. در ماده ۶ موافقتنامه، نام و نشانی مهندس مشاوری که برای نظارت بر اجرای کار انتخاب شده است درج میشود. اگر در مواردی، کارفرما مستقیماً نظارت را انجام میدهد، نام و نشانی کارفرما در همین محل منعکس میگردد، در این حالت، واحدی از سازمان کارفرما که مسئولیت نظارت به آن محول شده است، جایگزین مهندس مشاور در اسناد و مدارک پیمان میشود.
۱-۶. نمایندگان مجاز دو طرف پیمان باید تمام صفحه‌های موافقتنامه را امضاء و مهر نمایند.
۱-۷. مهندس مشاوری که مسئولیت نظارت بر اجرای کار را به عهده میگیرد، باید تمام صفحه‌های موافقتنامه را امضاء و مهر کند.
مطلب پیشنهادی: نمونه قرارداد نظارت بر اجرای ساختمان
شرایط عمومی
۲-۱. شرایط عمومی باید بدون هیچ نوع تغییری، در پیمانها مورد استفاده قرار گیرد. تغییر دادن، کاستن یا افزودن مطالبی به آن مجاز نیست. تنها صفحه آخر شرایط عمومی، در محل تعیین شده، به وسیله نمایندگان مجاز دو طرف، امضا و مهر میشود.
تبصره – دستگاههای اجرایی می‌توانند به جای الحاق آخرین شرایط عمومی مصوب سازمان برنامه و بودجه به اسناد مناقصه و اسناد و مدارک پیمانها، تنها شماره و تاریخ صدور بخشنامه مربوط به آن را، در محل پیش بینی شده در مقدمه شرایط خصوصی پیمان مربوط، بنویسند.
۲-۲. اگر به علت ایجاد وضعیت خاص در تشکیلات پیمانکارکه خارج از اختیار او پدید آید، ادامه کار مقدور نشود، دستگاه اجرایی میتواند برای ادامه پیمان، براساس پیشنهاد پیمانکار، و رعایت مراتب زیر، با جایگزینی پیمانکار دیگری به جای پیمانکار موافقت نماید.
۲-۲-۱. پیمان عیناً و بدون هیچ نوع تغییر، به پیمانکار جدید منتقل شود.
۲-۲-۲. پیمانکار جدید که پیمان به او منتقل میشود، باید طبق ضوابط، دارای صلاحیت و ظرفیت ارجاع کار لازم برای ادامه کار باشد.
۲-۲-۳. پیمانکار جدید باید تضمینهای موضوع پیمان، اعم از انجام تعهدات ،پیش پرداخت، حسن انجام کار و مانند اینها را ارائه دهد و جایگزین تضمینهای پیمانکار نماید.
۲-۲-۴. پیمانکار جدید باید تکالیف و مسئولیتهای ناشی از پیمان و همچنین حسن انجام کار از ابتدای شروع کار و ادامه آن تا پایان کار را بپذیرد و تعهد نماید.
۲-۲-۵. با انتقال پیمان، مطالبات دستگاه اجرایی از پیمانکار و مطالبات پیمانکار از دستگاه اجرایی کلاً به پیمانکار جدید منتقل میشود.
۲-۲-۶. با انتقال پیمان به پیمانکار جدید، هیچگونه تعهدی برای پیمانکار باقی نمی ماند و هرگونه مطالبات دوران پیش از انتقال نیز به پیمانکار جدید تعلق میگیرد.
۲-۲-۷. انتقال پیمان باید با تنظیم موافقتنامه، بین پیمانکار، پیمانکار جدید و دستگاه اجرایی انجام شود این موافقتنامه، پس از سپردن تمام تضمینهای موضوع ردیف ۲-۲-۳، معتبر است.
۲-۲-۸. دستگاه اجرایی، مسئولیتی در مورد تحویل کارگاه و تعهدات بین پیمانکار وپیمانکار جدید ندارد.
۲-۳. در اجرای ماده ۳۱، در صورتیکه برای اداره امور طرح، کارفرما مدیر طرح انتخاب کند، در هیچ وضیعتی، کارفرما نمی تواند اختیارات زیر را به مدیر طرح تفویض نماید، لیکن مدیر طرح باید در هریک از موارد یاد شده، بررسی لازم را به عمل آورد و نتیجه را برای تصمیمگیری کارفرما گزارش کند.
۲-۳-۱. تمام تأییدهایی که براساس قانون محاسبات عمومی باید با امضای بالاترین مقام دستگاه اجرایی باشد.
۲-۳-۲. قبول تضمینها و دستور تمدید، ضبط و واریز آنها.
۲-۳-۳. تصویب تغییر مبلغ پیمان.
۲-۳-۴. تصویب تغییر مدت پیمان.
۲-۳-۵. تصویب قیمتهای جدید.
۲-۳–۶. تصویب تحویل موقت و تحویل قطعی.
۲-۳-۷. تصمیم در مورد تعلیق، خاتمه یا فسخ پیمان.
۲-۳-۸. تصویب صورت وضعیت قطعی و صورتحساب نهایی.
۲-۴. در اجرای مواد ۳۷ و۴۰، در مواردی که صورت وضعیت به وسیله مهندس مشاور تهیه میشود، انجام کار یاد شده، خدمات اضافی تلقی میگردد و حق الزحمه آن با توافق مهندس مشاور تعیین و پرداخت میشود و به حساب بدهی پیمانکار منظور میگردد.
۲-۵. برای اجرای بند الف ماده ۴۷ در دستگاههای اجرایی که تابع هیچیک از وزارتخانه‌ها نیستند، مانند سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان تربیت بدنی ایران و دیگر سازمانها و نهادهایی که اجرای طرحهای عمرانی را به عهده دارند، انتخاب هیأت سه نفره به منظور بررسی فسخ پیمان و موافقت با فسخ پیمان در عهده بالاترین مقام سازمان و نهاد مربوط میباشد.
۲-۶. در شرایط عمومی، هرجا که به مناقصه اشاره شده است، ترک مناقصه را نیز شامل میشود.
۲-۷. مهندس مشاوری که مسئولیت نظارت بر اجرای کار را به عهده میگیرد، باید تمام صفحه‌های شرایط عمومی را امضا و مهر کند.
شرایط خصوصی
۳-۱. با وجود اینکه در عرف پیمانها، شرایط خصوصی حاوی ویژگیهای هر پیمان است که نسبت به شرایط عمومی اولویت دارد، در طرحهای عمرانی که مربوط به یک کارفرمای اصلی یعنی دولت است، شرایط خصوصی به نحوی تنظیم شده است که تنها در چارچوبی که شرایط عمومی برای آن تعیین کرده است قابل تکمیل باشد. بدین روی، درج مطالبی خارج از محدوده تعیین شده، در شرایط خصوصی مجاز نیست.
۳-۲. مواد مربوط به شرایط خصوصی به نحوی تنظیم شده است که پاسخگوی نیاز کارهای مختلف باشد. از این رو، مواد شرایط خصوصی برحسب نیاز هرکار، با رعایت تمام مقررات ذی ربط، تکمیل میشود مواردی از آن که کاربردی در پیمان مورد نظر ندارد، با علامت × پر میشود. تمام صفحه‌های شرایط خصوصی باید به وسیله نمایندگان مجاز دو طرف پیمان امضا و مهر شود.
۳-۳. اگر برای اجرای کارهای تخصصی ویژه یا آموزش افراد، کارشناس ایرانی در دسترس نباشد، دستگاه اجرایی، تعداد کارشناسان خارجی مورد نیاز و مشخصات هر یک از نظر تجربه و تخصص لازم و کارهای ارجاعی به آنها را در ماده « ۱۷- الف » شرایط خصوصی می‌نویسد.
۳-۴. اصولاً باید چگونگی دسترسی به کارگاه و نحوه تامین آب، برق، سوخت و مخابرات مورد نیاز اجرای کار در اسناد مناقصه تعیین شود تا پیمانکار بتواند بر اساس آن، قیمت پیشنهادی خود را ارائه دهد. تعهدات و تسهیلاتی که دستگاه اجرایی در نظر دارد در زمینه تجهیز کارگاه در اختیار پیمانکار قراردهد، در ماده «۲۰- الف» شرایط خصوصی، به صورت روشن مشخص مینماید.
۳-۵. اگر دستگاه‌اجرایی در نظر دارد اقلامی از مصالح، تجهیزات و ماشین آلات را به هزینه خود تامین کند و در اختیار پیمانکار قرار دهد یا تسهیلاتی برای تهیه آنها فراهم نماید، اقلام مورد نظر، و در صورت لزوم ،شرایط واگذاری آنها را در ماده «۲۰- ب » به صورت روشن، پیش بینی میکند.
۳-۶. به منظور بیمه کردن کارهای موضوع پیمان، دستگاه اجرایی باید در ماده «۲۱- ج » شرایط خصوصی، حوادث احتمالی را که باعث بروز خسارت به کار میشود و تمام یا قسمتهایی از کار را که ممکن‌است دراثرحادثه دچارخسارت شود، مشخص نماید تا پیش از شروع کار، طبق ماده ۲۱ شرایط عمومی، آن را بیمه کند.
۳-۷. تامین زمین مورد نیاز برای اجرای موضوع پیمان و تجهیز کارگاه، به عهده دستگاه اجرایی است. اگر در موارد خاصی، دستگاه اجرایی در نظر داشته باشد که تامین تمام یا قسمتی از زمین تجهیز کارگاه را به پیمانکارمحول کند، تامین آن از سوی پیمانکار را در ماده « ۲۸- الف » شرایط خصوصی، پیش بینی مینماید.
۳-۸. با توجه به روشی که طبق دستورالعمل تعدیل آحادبها، باید برای پیمانها مورد عمل باشد، عبارت زیر با درج شماره و تاریخ دستورالعمل مربوط، در زیر ماده «۲۹-ه » شرایط خصوصی درج میشود. « نرخ این پیمان طبق بخشنامه شماره… .. … …. .. مورخ.. .. .. .. .. .. .. سازمان برنامه و بودجه تعدیل میشود. شاخص مبنای پیمان دوره سه ماهه.. .. .. سال.. .. .. .. . است». درکارهایی که روش خاصی برای تعدیل آنها لازم است، طبق دستورالعمل تعدیل آحادبها، روش مناسب آن را دستگاه اجرایی پیشنهاد میکند و پس تصویب شورای عالی فنی، روش مصوب را در زیر ماده « ۲۹- ه »شرایط خصوصی درج مینماید. در موارد خاص، اگر تمام یا قسمتی از قرارداد مشمول تعدیل نباشد، عدم شمول تعدیل به آن در ماده « ۲۹- ه » پیش بینی میشود.
۳-۹. ارز مورد نیاز برای پرداخت حقوق متخصصان خارجی یا تهیه مصالح و تجهیزات خاص از خارج، با توجه به مقررات ارزی کشور و سهمیه ارزی دستگاه اجرایی، با تعیین نرخ برابری ارز، به ترتیب، در مواد « ۳۸ – الف » و« ۳۸ – ب » شرایط خصوصی پیش بینی میشود.
۳-۱۰. در کارهایی که به ماشین آلات و ابزاز خاصی نیاز است که در داخل کشور نمی توان تامین کرد، دستگاه اجرایی، با توجه به مقررات ارزی کشور و سهمیه ارزی که در اختیار دارد، نوع تعداد، و مشخصات ماشین آلات مورد نیاز و اعتبار ارزی که برای این منظور اختصاص خواهد داد را در ماده « ۳۸ – ه » شرایط خصوصی پیش بینی مینماید. پرداخت معادل ریالی این ماشین آلات و دیگر هزینه‌های خرید آنها به عهده پیمانکار است و مالکیت آنها متعلق به پیمانکار میباشد. در کارهایی که به روش ترک مناقصه به پیمانکار ارجاع میشود، مفاد ماده« ۳۸- ه» شرایط خصوصی آنها باید پیش از ارجاع کار به پیمانکار، به تأیید سازمان برنامه و بودجه برسد.
۳-۱۱. در پیمانهایی که دستگاههای اجرایی در نظر دارند به منظور ایجاد انگیزه برای تسریع در کار، هزینه تسریع کار به پیمانکار پرداخت کنند، باید میزان و شرایط مورد نظر برای پرداخت آن را همراه با مشخصات اصلی کار، به سازمان برنامه و بودجه منعکس نمایند تا در صورت تصویب شرایط و میزان تسریع کار از سوی این سازمان، مراتب در ماده ((۵۰-الف))شرایط خصوصی پیمان مربوط درج شود.
۳-۱۲. مهندس مشاوری که مسئولیت نظارت بر اجرای کار را به عهده میگیرد، باید تمام صفحه‌های شرایط خصوصی را امضا و مهر کند.
۳-۱۳. با توجه به اینکه شمول بخشنامه‌ها و دستورالعملهای اجرایی طرحهای عمرانی به پیمانها در مفاد هر یک از آنها مشخص شده است، بخشنامه‌ها و دستورالعملهای نافذ برکار مورد نظر در زمان ارجاع کار، باید جداگانه مورد عمل قرار گیرد.
در زیر فهرست کلی بخشنامه‌ها و دستور العملهای اجرایی طرحهای عمرانی معتبر در تاریخ صدور این دستورالعمل، که مربوط به کارهای پیمانکاری بوده و در هیچ قسمت از اسناد و مدارک پیمان منظور نشده است و باید جداگانه مورد عمل قرار گیرد، به عنوان راهنما آورده شده است. بدیهی است در هرزمان، با توجه به بخشنامه‌های جدید صادر شده و یا بخشنامه‌های موجود اصلاح شده، باید از آخرین بخشنامه‌ها و دستور العملهای مربوط استفاده شود.
فهرست کلی بخشنامه‌ها و دستور العملهای معتبر در تاریخ صدور این دستور العمل در پیمانهای پیمانکاری
| حق بیمه کارکنان شاغل در طرحهای عمرانی | ۵۵۵۰/۵۴-۱۶۳۰۰-۱ | ۲۲/۱۲/۱۳۶۳ | سازمان برنامه و بودجه |
| حق بیمه کارکنان شاغل در طرحهای عمرانی | ۲۸۰۰/۵۴-۶۷۷۲-۱ | ۲۸/۰۶/۱۳۶۴ | سازمان برنامه و بودجه |
| نحوه پرداخت ارزش قبل از استخراج مصالح معدنی | ۵۲۰۰/۱۲۹۱۹-۵۴/۱ | ۱۷/۱۱/۱۳۶۴ | سازمان برنامه و بودجه |
| بلوکه نمودن مطالبات پیمانکار و استردادکسور وجه الضمان | ۱۰۸۴۶۲ | ۲۱/۱۲/۱۳۶۴ | مصوبه هیأت وزیران |
| حق بیمه کارکنان پیمانکاران جزء | ۳/۱۳۰ | ۱۸/۰۹/۱۳۶۶ | سازمان تامین اجتماعی |
| نحوه همکاری پیمانکاران ساختمانی و تاسیساتی | ۱۰۲۸/۵۴/۴۹۱۶-۱ | ۱۰/۰۴/۱۳۶۹ | سازمان برنامه و بودجه |
| حق بیمه بیکاری کارکنان شاغل در طرحهای عمرانی | ۴۲۴۳/۵۴/۱۸۷۰۱-۱ | ۰۵/۱۲/۱۳۶۹ | سازمان برنامه و بودجه |
| دستور العمل نحوه تعدیل آحادبها | ۲۰۸۰/۵۴/۹۷۰۶-۱ | ۲۳/۰۶/۱۳۷۰ | سازمان برنامه و بودجه |
| مقررات اخذ تضمین و تادیه پیش پرداخت | ۳۳۷۶۷/ت۳۲۵ه | ۱۲/۰۷/۱۳۷۰ | مصوبه هیأت وزیران |
| نحوه پرداخت عوارض شهرداری | ۱۵۳۷۷/۵۴/۱۱۴۳۱-۱ | ۰۱/۰۹/۱۳۷۲ | سازمان برنامه و بودجه |
| بلوکه نمودن مطالبات پیمانکار و استردادکسور وجه الضمان | ۱۹۰۳۳/ت۱۹۴۱۱ه | ۲۷/۰۳/۱۳۷۷ | مصوبه هیأت وزیران |
فهرست کلی شرایط عمومی پیمان
فصل اول- تعاریف و مفاهیم
ماده۱. پیمان
ماده۲. موافقتنامه
ماده۳. شرایط عمومی
ماده۴. شرایط خصوصی
ماده۵. برنامه زمانی اجرای کار
ماده۶. کارفرما
ماده ۷. پیمانکار
ماده ۸. مدیر طرح
ماده ۹. مهندس مشاور، مهندس ناظر
ماده۱۰. رئیس کارگاه
ماده۱۱. پیمانکار جزء
ماده۱۲. کار،کارگاه، تجهیز و برچیدن کارگاه
ماده۱۳. مصالح، تجهیزات، مصالح و تجهیزات پایکار ماشین آلات و ابزار، تاسیسات و ساختمانهای موقت، وسایل
ماده۱۴. برآورد هزینه اجرای کار،مبلغ پیمان، مبلغ اولیه پیمان، مبلغ نهایی پیمان، ضریب پیمان، نرخ پیمان، مدت پیمان، مدت اولیه پیمان، متوسط کارکرد فرضی ماهانه
ماده۱۵. تاریخها، مفرد و جمع، عنوانها
فصل دوم – تأییدات و تعهدات پیمانکار
ماده۱۶. تأییدات پیمانکار
ماده۱۷. کارکنان
ماده۱۸. مسئولیت حسن انجام کار، برنامه کار ،گزارش پیشرفت کار، هماهنگی با دیگر پیمانکاران، رییس کارگاه
ماده۱۹. کنترل نقاط نشانه، پیاده کردن نقشه ها، اندازه گیریها
ماده۲۰. تجهیزکارگاه، تدارک مصالح، تجهیزات و ماشین آلات
ماده۲۱. حفاظت ازکار و شخص ثالث، بیمه کار، مراقبتهای لازم
ماده۲۲. ترتیب گردش مدارک و ابلاغ دستورکارها
ماده۲۳. حفاظت تأسیسات زیربنایی و تغییر وضع آنها
ماده۲۴. واگذاری، پیمانکاران جزء
ماده۲۵. اجرای کار در شب
ماده۲۶. آثار تاریخی و اشیای عتیقه
ماده۲۷. اقامتگاه قانونی
فصل سوم – تعهدات و اختیارات کارفرما
ماده ۲۸. تحویل کارگاه
ماده۲۹. تغییرمقادیر کار، قیمتهای جدید، تعدیل نرخ پیمان
ماده۳۰. تغییر مدت پیمان
ماده۳۱. مدیریت اجرا
ماده۳۲. نظارت بر اجرای کار
ماده۳۳. مهندس ناظر
فصل چهارم – تضمین، پرداخت، تحویل کار
ماده۳۴. تضمین انجام تعهدات
ماده۳۵. تضمین حسن انجام کار
ماده۳۶. پیش پرداخت
ماده۳۷. پرداختها
ماده۳۸. پرداختهای ارزی
ماده۳۹. تحویل موقت
ماده۴۰. صورت وضعیت قطعی
ماده۴۱. تحویل قطعی
ماده۴۲. مسئولیتهای دوره تضمین
فصل پنجم – حوادث قهری، فسخ، ختم، تعلیق، هزینه تسریع کار، خسارت تأخیر، تسویه حساب، حل اختلاف
ماده۴۳. بروز حوادث قهری
ماده۴۴. ممنوعیت قانونی
ماده۴۵. حقوق انحصاری ثبت شده
ماده۴۶. موارد فسخ پیمان
ماده۴۷. اقدامات فسخ پیمان
ماده۴۸. خاتمه پیمان
ماده۴۹. تعلیق
ماده۵۰. هزینه تسریع کار، خسارت تأخیر کار
ماده ۵۱. صورتحساب نهایی
ماده ۵۲. تسویه حساب
ماده ۵۳. حل اختلاف
ماده ۵۴. قوانین و مقررات حاکم بر پیمان
فصل اول: تعاریف و مفاهیم
ماده۱. پیمان
پیمان، مجموعه اسناد و مدارکی است که در ماده۲، موافقتنامه پیمان، درج شده است.
ماده۲. موافقتنامه
موافقتنامه سندی است که مشخصات اصلی پیمان، مانند مشخصات دوطرف، موضوع، مبلغ ومدت پیمان، در آن بیان شده است.
ماده۳. شرایط عمومی
شرایط عمومی، مفاد همین متن است که شرایط عمومی حاکم بر پیمان را تعیین میکند.
ماده۴. شرایط خصوصی
شرایط خصوصی، شرایط خاصی است که به منظور تکمیل شرایط عمومی، برای این پیمان، با توجه به وضعیت و ماهیت آن، تنظیم شده است. موارد درج شده در شرایط خصوصی، هیچگاه نمی تواند مواد شرایط عمومی را نقض کند.
ماده۵. برنامه زمانی اجرای کار
الف) برنامه زمانی کلی : برنامه ایست که در آن، زمان بندی کلی کارهای مورد پیمان بر حسب ماه، منعکس گشته و در اسناد و مدارک پیمان درج شده است
ب) برنامه زمانی تفصیلی : برنامه‌ای است که زمان بندی فعالیتهای مختلف کارهای موضوع پیمان، به تفصیل و در چارچوب برنامه زمانی کلی، در آن آمده است.
ماده۶. کارفرما
کارفرما شخص حقوقی است که یک سوی امضا کننده پیمان است و عملیات موضوع پیمان را بر اساس اسناد و مدارک پیمان، به پیمانکار واگذارکرده است. نمایندگان وجانشین‌های قانونی کارفرما، در حکم کارفرما می‌باشند.
ماده۷. پیمانکار
پیمانکار شخص حقوقی یا حقیقی است که سوی دیگر امضا کننده پیمان است و اجرای موضوع پیمان را بر اساس اسناد و مدارک پیمان، بعهده گرفته است. نمایندگان و جانشین‌های قانونی پیمانکار، در حکم پیمانکار می‌باشند.
ماده۸. مدیر طرح
مدیر طرح، شخص حقوقی است که به منظور مدیریت اجرای کار، در چارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان، از سوی کارفرما به پیمانکار معرفی میشود.
ماده۹. مهندس مشاور، مهندس ناظر
الف) مهندس مشاور، شخص حقیقی یا حقوقی است که برای نظارت بر اجرای کار، در چارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان، از سوی کارفرما به پیمانکار معرفی میشود.
ب) مهندس ناظر، نماینده مقیم مهندس مشاور در کارگاه است و در چارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان به پیمانکار معرفی میشود.
ماده۱۰. رئیس کارگاه
رئیس کارگاه، شخصی حقیقی دارای تخصص و تجربه لازم است که پیمانکار، او را به مهندس مشاور معرفی میکند تا اجرای موضوع پیمان در کارگاه را سرپرستی کند.
ماده۱۱. پیمانکار جزء
پیمانکار جزء، شخصی حقیقی یا حقوقی است که تخصص در انجام کارهای اجرایی را دارد وپیمانکار برای اجرای بخشی از عملیات موضوع پیمان، با او قرارداد می‌بندد.
ماده۱۲.کار،کارگاه، تجهیز و برچیدن کارگاه
الف) کار، عبارت از مجموعه عملیات، خدمات یا اقدامات موردنیاز، برای آغاز کردن، انجام و پایان دادن عملیات موضوع پیمان است و شامل کارهای دائمی است که باقی خواهد ماند و به عنوان موضوع پیمان تحویل کارفرما میگردد، و کارهای موقتی است که به منظور اجرا و نگهداری موضوع پیمان انجام میشود.
ب) کارگاه، محل یا محلهایی است که عملیات موضوع پیمان در آن اجرا میشود یا به منظور اجرای پیمان، با اجازه کارفرما از آن استفاده میکنند. کارگاهها یا کارخانه‌های تولیدی خارج از محلها و زمینهای تحویلی کارفرما، که به منظور ساخت تجهیزات یا قطعاتی که درکار نصب خواهد شد مورد استفاده قرار میگیرد جزء کارگاه به شمار نمی آید.
ج ) تجهیز کارگاه، عبارت از عملیات، اقدامها و تدارکاتی است که باید به صورت موقت برای دوره اجرا انجام شود، تا آغاز کردن و انجام دادن عملیات موضوع پیمان، طبق اسناد و مدارک پیمان میسر شود.
د) برچیدن کارگاه، عبارت از جمع آوری مصالح تجهیزات، تاسیسات و ساختمانهای موقت، خارج کردن مواد زاید، مصالح، تجهیزات، ماشین آلات و دیگر تدارکات پیمانکار از کارگاه و تسطیح و تمیزکردن محلهای تحویلی کارفرما میباشد.
ماده۱۳. مصالح، تجهیزات، مصالح و تجهیزات پایکار، ماشین آلات و ابزار، تاسیسات و ساختمانهای موقت، وسایل
الف) مصالح، عبارت از مواد، اجناس و کالاهایی است که در عملیات موضوع پیمان مصرف یا نصب شده و در کار باقی میماند.
ب) تجهیزات، عبارت از دستگاهها و ماشین آلاتی است که در عملیات موضوع پیمان نصب شده و در کار باقی میماند.
ج) مصالح و تجهیزات پای کار، عبارت از مصالح و تجهیزاتی است که پیمانکار، با توجه به اسناد و مدارک پیمان برای اجرای موضوع پیمان تهیه کرده و در محل یا محلهایی از کارگاه که در طرح جانمایی تجهیز کارگاه یا محل انباشت مصالح تعیین گردیده است، نگهداری و حفاظت میکند. مصالح و تجهیزات موجود در محل مصرف یا نصب نیز مصالح و تجهیزات پایکار نامیده میشود.
تبصره- قطعات پیش ساخته و تجهیزاتی که در اجرای موضوع پیمان با اجازه کارفرما و زیر نظر مهندس مشاور، در کارگاهها یا کارخانه‌های تولیدی خارج از کارگاه ساخته شده است نیز در حکم مصالح و تجهیزات پایکار به شمار می‌رود.
د) ماشین آلات و ابزار، عبارت از دستگاهها، تجهیزات، ماشین آلات، و به طور کلی، ابزارهای اجرای کار است که به منظور اجرای موضوع پیمان به صورت موقت به کارگرفته میشود. ماشین آلات و ابزار را ممکن است ماشین آلات نیز بنامند.
ه) تاسیسات و ساختمانهای موقت، عبارت از انواع ساختمانها، محوطه سازیها، انبارها، تاسیسات آب، برق، سوخت و مخابرات، شالوده دستگاهها، و به طور کلی، تمام تاسیسات و بناهایی است که به صورت موقت، برای دوره اجرا تامین شده و جزء کارهای تجهیز کارگاه به شمار می‌رود.
و) وسایل، عبارت از اثاثه اداری، مسکونی، آشپزخانه و دیگر لوازم مورد نیازی است که برای دوره اجرا تامین شده و جزء تجهیز کارگاه منظور میشود.
ماده ۱۴. برآورد هزینه اجرای کار، مبلغ پیمان، مبلغ اولیه پیمان، مبلغ نهایی پیمان، ضریب پیمان، نرخ پیمان، مدت پیمان، مدت اولیه پیمان، متوسط کارکرد فرضی ماهانه
الف) برآورد هزینه اجرای کار، مبلغی است که به عنوان هزینه اجرای موضوع پیمان، به وسیله کارفرما محاسبه و اعلام شده است.
ب) مبلغ پیمان مبلغ درج شده در ماده ۳ موافقتنامه با احتساب مبلغ ناشی از تغییر مقادیرکار و قیمت جدید است. مبلغ پیمان هنگام مبادله پیمان، همان مبلغ درج شده در ماده ۳ موافقتنامه است که مبلغ اولیه پیمان نامیده میشود.
ج) مبلغ نهایی پیمان، مبلغ درج شده در ماده ۳ موافقتنامه و تغییرات احتمالی است که براساس اسناد و مدارک پیمان، در آن ایجاد میشود.
د) ضریب پیمان، حاصل تقسیم مبلغ اولیه پیمان به مبلغ برآورد هزینه اجرای کار است.
ه) نرخ پیمان در مورد هریک از اقلام کار،عبارت از بهای واحدآن قلم کار در فهرست بهأی منضم به پیمان با اعمال ضریب پیمان و ضریب‌های پیش بینی شده در فهرست بها و مقادیر کار است. در پیمانهایی که مشمول تعدیل آحاد بها هستند، نرخ پیمان، نرخ محاسبه شده به روش پیشگفته، پس از اعمال تعدیل آحاد بها میباشد.
و) متوسط‌کارکردفرضی ماهانه، عبارت ازحاصل‌تقسیم مبلغ اولیه پیمان به مدت اولیه پیمان است.
ز) مدت پیمان یا مدت اجرای کار، مدت درج شده در بند «ب» ماده ۴ موافقتنامه وتغییرات احتمالی است که براساس ماده ۳۰ در آن ایجاد میشود. مدت پیمان هنگام مبادله پیمان، همان مدت درج شده در ماده ۴ موافقتنامه است که مدت اولیه پیمان نامیده میشود.
ماده ۱۵. روز، ماه، تاریخها، مفرد و جمع، عنوانها
الف) روز و ماه، روز و ماه تقویمی و شمسی است.
ب)تاریخها طبق تقویم رسمی کشور است.
ج) هرجاکه معنای عبارت ایجاب کند،کلمات مفرد معنای جمع و کلمات جمع معنای مفرد دارند.
د) عنوان‌های بکار رفته در متون موافقتنامه یا شرایط عمومی و دیگر قسمتهای اسناد و مدارک پیمان، صرفاً به منظور راهنمایی و آگاهی از مفاد اسناد و مدارک است و نمی توان در تفسیر اسناد و مدارک پیمان، از آنها استفاده کرد.
فصل دوم: تاییدات و تعهدات پیمانکار
ماده ۱۶. تاییدات پیمانکار
موارد زیر را پیمانکار تایید مینماید :
الف) تمام اسناد و مدارک موضوع ماده ۲ موافقتنامه را مطالعه نموده واز مفاد آن کاملاً آگاه شده است.
ب) نسبت به تعیین نیروی انسانی مورد نیاز و تدارک مصالح، تجهیزات، ماشین آلات و ابزار اجرای کار طبق مشخصات در محل یا از نقاط دیگر، اطمینان یافته است.
ج) محل اجرای کار را دیده و بررسی کرده است و از وضعیت آب و هوا، بارندگی و امکان اجرای کار در فصلهای مختلف سال، با توجه به آمار۲۰ سال پیش از تاریخ ارائه پیشنهاد قیمت و در نظر گرفتن مدت اجرای کار، اطلاع یافته است.
د) از قوانین و مقررات مربوط به کار، بیمه‌های اجتماعی، مالیاتها، عوارض و دیگر قوانین و مقررات، که تا تاریخ تسلیم پیشنهاد معمول و مجزا بوده است، کاملاً مطلع بوده و متعهد است که همه آنها را رعایت کند. در هر حال، مسئولیت عدم رعایت قوانین و مقررات یاد شده، بر عهده پیمانکار است.
ه) در تهیه پیشنهاد قیمت، سود مورد نظر خود و تمام هزینه‌های ناشی از مفاد بندهای بالا را در نظر گرفته و بعداً از هیچ بابت، حق درخواست اضافه پرداختی ندارد. به هرحال، پیمانکار تایید مینماید که هنگام تسلیم پیشنهاد، مطالعات کافی انجام داده و هیچ موردی باقی نمانده است که بعداً در مورد آن استناد به جهل خود نماید.
ماده ۱۷. کارکنان
الف) پیمانکار متعهد است که عملیات موضوع پیمان را به وسیله افرادی که در کار خود تخصص و تجربه کافی دارند، انجام دهد. کسانی که در اجرای پیمان خدماتی برای پیمانکار انجام میدهند، کارکنان پیمانکار شناخته می‌شوند. اگر در اسناد و مدارک پیمان، استفاده از متخصصان خارجی پیش بینی شده باشد، پیمانکار متعهد است قبلاً وضعیت استخدام، مانند میزان حقوق و مزایا، مدت استخدام و محل اقامت و مشخصات آنها را به وسیله مهندس مشاور به اطلاع کارفرما برساند وبا رعایت مقررات ذیربط وتامین هزینه‌های مربوط، برای استخدام آنها اقدام کند. کارفرما تسهیلات لازم را برای استخدام متخصصان یاد شده فراهم مینماید. تشخیص لزوم و حدود تسهیلات مزبور با کارفرماست و این مساعدت از مسئولیت پیمانکار نمی کاهد.
ب) تامین نیروی انسانی مورد نیازو محل سکونت موردنیاز و محل سکونت مناسب،آب آشامیدنی و روشنایی کافی برای آنها به عهده پیمانکار است. پیمانکار باید برای تدارک دایمی آذوقه کارگران، اقدامات لازم به عمل آورد، بدون آنکه این اقدام برای وی حق انحصاری ایجاد کند و به آزادی کارگران در تامین مواد مورد نیاز آنها، از هر منبعی که مایل به تحصیل آن باشند، محدودیتی وارد سازد. بهای آذوقه که بدین ترتیب از طرف پیمانکار تهیه میشود، نباید از بهای جنس مشابه در نزدیکترین شهر یا محل گرانتر باشد و پیمانکار نمیتواند هزینه‌های دیگری، مانند هزینه حمل را به قیمتهای خرید اضافه کند.
ج) کارکنان ایرانی کارگاه باید دارای شناسنامه، کارکنان بیگانه کارگاه باید دارای پروانه اقامت و اجازه کار باشند.
د) پیمانکار نباید کارکنان شاغل کارفرما، وزارتخانه ها، سازمانها و شرکتهای دولتی و شهرداری‌ها را بدون اجازه مسیولان ذیربط استخدام نماید. همچنین پیمانکار باید از به کار گماشتن اشخاصی که استخدام آنها از نظر اداره وظیفه عمومی مجاز نیست، خودداری کند.
ه) پیمانکار موظف است که برای کارگران کارنامه کارکرد روزانه صادر کند و در اختیار آنان قرار دهد. مهندس ناظر میتواند از ادامه کار کارگران بدون کارنامه جلوگیری نماید.
و) پیمانکار متعهد است که دستمزد کارگران خود را طبق قانون کار مرتباً پرداخت کند. در صورتی که در پرداخت دستمزد کارگران تاخیری پیش آید، مهندس مشاور به پیمانکار اخطار میکند که طلب‌کارگران را پرداخت نماید در صورت استنکاف پیمانکار،کارفرما میتواند دستمزد کارگران را برای ماه یا ماههایی که صورت وضعیت آن به پیمانکار پرداخت شده است طبق کارنامه‌های کارگری که در دست کارگران و دارای امضای رییس کارگاه است، با توجه به پرداختهای علی الحساب که به آنها شده است، با حضور نماینده مهندس مشاور و پیمانکار از محل مطالبات پیمانکار پرداخت کند و مبلغ پرداختی را به اضافه ۱۵ درصد، به حساب بدهی پیمانکار منظور نماید و اگر مطالبات پیمانکار کافی نباشد، از محل تضمینهای پیمانکار تامین کند. در صورتیکه نماینده پیمانکار، با وجود اخطار مهندس مشاور، از حضور برای پرداختها خودداری کند، کارفرما پرداخت مزبور را انجام میدهد، بدون اینکه پیمانکار حق اعتراضی بر این عمل و مبلغ پرداختی و تعداد کارگران و میزان استحقاقی آنان داشته باشد. در صورت تکرار تاخیر در پرداخت دستمزد کارگران به مدت بیش از یک ماه، برای ماهی که صورت وضعیت آن پرداخت شده است، کارفرما میتواند پیمان را فسخ نماید.
ز) پیمانکار می‌کوشد تا حد ممکن، کارگران مورد نیاز خود را از بین ساکنان منطقه اجرای کار، که صلاحیت انجام کارهای موضوع پیمان را داشته باشند، انتخاب کند و به کارگمارد.
ح) پیمانکار موظف به اجرای مقررات بیمه‌های درمانی و اجتماعی، مقررات و دستورالعملهای حفاظت فنی و بهداشت کار است.
ط) در اجرای این پیمان، پیمانکار در مقابل کارفرما مسیول اعمال کارکنان خود است، هرگاه کارکنان و کارگران پیمانکار و پیمانکاران جزء، صلاحیت لازم برای انجام کار مربوط را نداشته باشند یا باعث اختلال نظم کارگاه شوند، مهندس مشاور یا مهندس ناظر، مراتب را برای بار اول به رییس کارگاه تذکر میدهد، و در صورت تکرار، میتواند از پیمانکار بخواهد متخلفان را برکنار کند. در اینصورت، پیمانکار موظف به اجرای این دستور است و حق ندارد برکنار شدگان را بار دیگر در همان کارگاه به کارگمارد. اجرای این دستور از مسئولیتهای پیمانکار نمی کاهد و ایجاد حقی برای او نمی کند.
ماده ۱۸. مسئولیت حسن اجرای کار، برنامه کار، گزارش پیشرفت کار، هماهنگی با پیمانکاران دیگر، رییس کارگاه
الف) پیمانکار مسیولیت کامل حسن اجرای کارهای موضوع پیمان را طبق اسناد و مدارک پیمان بعهده دارد.
ب) پیمانکار متعهد است که سازمان، روش اجرا و برنامه زمانی تفصیلی اجرای کار را طبق نظر مهندس مشاور بر اساس نقشه‌های موجود. برنامه زمانی کلی تهیه کند و ظرف یک ماه ازتاریخ مبادله پیمان یا مدت دیگری که در اسناد و مدارک پیمان تعیین شده است، تسلیم مهندس مشاور نماید تا پس از اصلاح و تصویب کارفرما برای اجرا به پیمانکار ابلاغ شود. اگر در اسناد و مدارک پیمان، جزئیاتی برای چگونگی تهیه برنامه زمانی تفصیلی و بهنگام کردن آن تهیه شده باشد، پیمانکار ملزم به رعایت آن میباشد.
ج) در صورتیکه در حین اجرای کار، پیمانکار تشخیص دهد که تغییراتی در برنامه زمانی تفصیلی ضروری است، موظف است که پیش از رسیدن موعد انجام کارهایی که به نظر او باید در برنامه آن تغییر داده شود، مراتب را با ذکر دلیل، به مهندس مشاور اطلاع دهد. مهندس مشاور، تغییرات مورد تقاضای پیمانکار را در قالب برنامه زمانی کلی رسیدگی میکند و آنچه را که مورد قبول است، پس از تصویب کارفرما، به پیمانکار ابلاغ میکند. بدیهی است که این تغییرات در حدود مندرجات پیمان، از میزان تعهدات و مسئولیتهای پیمانکار نمی کاهد. اگر تغییر برنامه زمانی تفصیلی از سوی مهندس مشاور مطرح شود، پیمانکار با توجه به نظر مهندس مشاور، تغییرات برنامه زمانی تفصیلی را تهیه میکند و به شرح پیشگفته، برای طی مراتب بررسی و تصویب، تسلیم مهندس مشاور مینماید.
د) پیمانکار متعهد است که هماهنگی لازم با دیگر پیمانکاران یا گروه‌های اجرایی متعلق به کارفرما، که به نحوی با موضوع قرارداد مرتبط هستند، به عمل آورد. برنامه ریزی چگونگی این هماهنگی توسط مهندس مشاور به پیمانکار ابلاغ میشود.
ه) پیمانکار متعهد است که در پایان هر ماه، گزارش کامل کارهای انجام شده در آن ماه را تهیه نماید. شکل و چگونگی تهیه گزارش را مهندس مشاور تهیه میکند. این گزارش، شامل مقدار و درصد فعالیتهای انجام شده، میزان پیشرفت یا تأخیر نسبت به برنامه زمانی تفصیلی، مشکلات و موانع اجرایی، نوع و مقدار مصالح و تجهیزات وارد شده به کارگاه، تعداد و نوع ماشین آلات موجود و آماده بکار، تعداد و تخصص نیروی انسانی موجود و دیگر اطلاعات لازم میباشد. در صورتی که جزئیات دیگری برای چگونگی تهیه گزارش پیشرفت کار در اسناد و مدارک پیمان تعیین شده باشد، پیمانکار موظف به رعایت آن است.
و) پیمانکار متعهد است که یک نسخه از برنامه، نمودارها و جدولهای پیشرفت کار را در کارگاه آماده داشته باشدتادرصورت لزوم مهندس مشاور و کسانی که اجازه بازدید از کارگاه را دارند از آن استفاده کنند.
ز) پیمانکار باید پیش از آغاز عملیات، شخص واجد صلاحیتی را که مورد قبول مهندس مشاور باشد، به عنوان رئیس کارگاه معرفی نماید. رئیس کارگاه باید در اوقات کار درکارگاه حاضر باشد و عملیات اجرایی، با مسئولیت و نظارت او انجام شود. اگر ضمن کار معلوم شود رئیس کارگاه قادر به انجام وظایف خود نیست، مهندس مشاور، با ذکر دلیل، درخواست تعویض او را از پیمانکار خواهد کرد و پیمانکار مکلف است ظرف یک ماه، شخص واجد صلاحیت دیگری را که مورد قبول مهندس مشاور باشد، معرفی کند. پیمانکار باید به منظور اجرای کار و دریافت دستورکارها و نقشه‌ها از مهندس مشاور و همچنین برای تنظیم صورت وضعیتهای موقت، اختیارات کافی به رئیس کارگاه بدهد. هر نوع اخطار و اعلام که مربوط به اجرای کار باشد و از طرف مهندس مشاور یا نماینده او به رئیس کارگاه ابلاغ شود، در حکم ابلاغ به پیمانکار است. پیمانکار میتواند، در صورت لزوم، رئیس کارگاه را عوض کند، مشروط به اینکه پیش ازتعویض، مراتب را به اطلاع مهندس مشاور برساند و صلاحیت جانشین او مورد قبول نامبرده باشد.
ماده۱۹. کنترل نقاط نشانه، پیاده کردن نقشه ها، اندازه گیریها
الف) پیمانکار، پیش از آغاز عملیات موضوع پیمان، باید نقاط نشانه و مبدأ را از لحاظ تطبیق با نقشه‌ها کنترل نماید و در صورتی که اختلافی موجود نباشد، درستی آنها را تأیید و اعلام دارد و در صورتی که اختلافی وجود داشته باشد، مراتب را به اطلاع مهندس مشاور برساند تا وضع موجود با مهندس مشاور و کارفرما صورت مجلس شود و ملاک شروع عملیات قرار گیرد. بدیهی است که پس از آغاز عملیات، هیچگونه اعتراضی از جانب پیمانکار در این زمینه پذیرفته نیست. پس از تحویل هر قسمت از کارگاه، پیمانکار باید بی درنگ، نقاط نشانه و مبدأ و همچنین علائم مربوط به آنها را با بتن یا مصالح بنایی تثبیت نماید و در طول مدت اجرای کار تا تحویل موقت، به هزینه خود، حفظ و نگهداری کند.
ب) پیمانکار متعهد است که نقشه ها، امتدادها و محورها را با نظارت مهندس مشاور پیاده کند و درستی آنها را با مهندس مشاور صورتمجلس کند. در صورتیکه هنگام پیاده کردن نقشه ها، امتدادها و محورها، اختلافی در مورد تراز زمین طبیعی با تراز آنها در مدارک فنی مشاهده شود، وضع موجود را پیمانکار و مهندس مشاور و کارفرما صورت مجلس میکنند. تراز کف پی بناها و زیرسازی راهها و تمام عملیاتی که پس از انجام کار پوشیده می‌شوند و بعداً مرئی نیستند، یا به هر صورت، کنترل و اندازه گیری کامل آنها میسر نباشد، باید پیش از پوشیده شدن یا از بین رفتن آثار آنها صورت مجلس شود و به امضای مهندس ناظر و رئیس کارگاه برسد. این صورت مجلسها، ملاک اندازه گیریها درتنظیم صورت وضعیت‌هاست. اگر پیمانکار عملیاتی راکه باید مورد آزمایش یا بازدید قرار گیرد و یا تأیید شود، پیش ازآنکه اقدامات پیشگفته انجام شود بپوشاند، موظف است پوششهای انجام شده را به هزینه خود بپردازد و پس از انجام آزمایشها و بازدیدهای لازم و تأیید انجام کار از سوی مهندس ناظر، به هزینه خود، نسبت به پوشش مجدد و اصلاح کار اقدام کند.
ج) اندازه گیریها براساس نقشه‌های اجرایی، دستورکارهای اجرا شده و صورت مجلسها، که شامل کروکی‌های لازم و روشن است، انجام میشود.
ماده۲۰. تجهیز کارگاه، تدارک مصالح، تجهیزات و ماشین آلات
الف) پیمانکار موظف است که پس از تحویل گرفتن کارگاه، با توجه به مدت تعیین شده برای تجهیز، طرح جانمایی تجهیز کارگاه را مشخص کرده و پس از تأیید مهندس مشاور، آن را مبنای تجهیز کارگاه قرار دهد. تأمین آب، برق، سوخت و مخابرات، و به طورکلی، تجهیزکامل کارگاه به نحوی که برای اجرای کار طبق اسناد و مدارک پیمان لازم است، به عهده پیمانکار میباشد. مگر آنکه در اسناد و مدارک پیمان، ترتیب دیگری پیش بینی شده باشد.
ب) تأمین نیروی انسانی، مصالح و تجهیزات، ماشین آلات و ابزار بعهده پیمانکار است، مگر آنکه در اسناد و مدارک پیمان ترتیب دیگری پیش بینی شده باشد.
مصالح و تجهیزاتی که پیمانکار برای انجام عملیات موضوع پیمان تهیه و درکارگاه نگهداری میکند، باید به قرار زیر باشد :
- اگر منابع تهیه مصالح و تجهیزات در اسناد و مدارک پیمان تعیین شده یا بعداً معین شود، باید از همان منابع تهیه گردد. نمونه یا کاتالوگ فنی مصالح باید از نظر تطبیق با مشخصات فنی، پیش از سفارش، به تأیید مهندس مشاور برسد. در هر حال، از نظر مرغوبیت باید کاملاً طبق مشخصات فنی باشد و مورد تأیید مهندس مشاور قرار گیرد.
- ذکر منابع تهیه مصالح و تجهیزات در اسناد و مدارک پیمان یا تعیین آنها ضمن اجرا، از تعهدات پیمانکار در قبال تهیه مصالح و تجهیزات مرغوب و کافی نمی کاهد. بدین روی، پیمانکار موظف است با مطالعه کافی نسبت به امکانات محلی و کیفیت منابع تهیه مصالح و تجهیزات، نظر و پیشنهاد خود را تسلیم مهندس مشاور کند. در صورتی که استفاده از این قبیل منابع مورد موافقت مهندس مشاور وکارفرما قرار گیرد اقدام به تهیه و حمل آنها نماید. بدیهی است که کارفرما این حق را دارد که منابع تهیه مصالح را تغییر دهد و پیمانکار موظف به رعایت آن میباشد. اگر به مناسبت این تغییر محل، اضافه یا کسر هزینه‌ای بابت تغییر مسافت حمل یا عوامل دیگر ایجاد شود، تفاوت بها، به اقتضای مورد، از پیمانکار کسر یا به او پرداخت میشود. پیمانکار ملزم به رعایت مقررات مربوط به استخراج و بهره برداری شن و ماسه و دیگر مصالح معدنی است.
- نوع، مقدار و تاریخ ورود مصالح و تجهیزات به کارگاه باید با مهندس ناظر صورت مجلس شود. مصالح باید به طور مرتب به نحوی انبار شود که تمام آن به سهولت قابل بازرسی، شمارش و اندازه گیری باشد. انبار مصالح باید از هر لحاظ قابل حفاظت بوده تا مصالح در مقابل عوامل جوی و عوامل دیگر مصون باشد.
ج) هرگاه یا توزیع مصالح و لوازمی در داخل کشور در انحصار دولت باشد، کارفرما تسهیلات لازم برای تهیه آن مصالح و لوازم را فراهم میکند. اگر تهیه بعضی از مصالح یا لوازم، طبق مشخصات ذی ربط در داخل کشور میسر نباشد و ورود آنها هم از طرف دولت ممنوع شده یا بشود، کارفرما یا خودش اجازه ورود مصالح و لوازم مزبور را برای پیمانکار تحصیل میکند یا مشخصات را تغییر میدهد.
د) در مواردی که باید مصالح و تجهیزاتی باید بوسیله پیمانکار از خارج کشور تهیه شود، کارفرما اجازه ورود آنها را از سازمانهای ذی ربط به هزینه پیمانکار تحصیل مینماید. هرگاه ضمن اجرای کار، محدودیتهای جدیدی پیش آید که بعلت آن، پیمانکار نتواند مصالح و تجهیزات مورد نیاز اجرای کار را، در مدتی که برنامه پیشرفت کار ایجاب میکند، از خارج کشور تهیه و وارد کند، مراتب را با ذکر دلیل و ارائه اسناد از طریق مهندس مشاور به اطلاع کارفرما می‌رساند تا با توجه به برنامه زمانی اجرای کار، کارفرما در مورد چگونگی تأمین این قبیل مصالح و تجهیزات، تصمیمگیری نماید.
ه) در صورتیکه در اسناد و مدارک پیمان، مشخصاتی برای ماشین آلات و ابزار اجرای کار تعیین شده باشد، پیمانکار باید آنها را طبق مشخصات تعیین شده تأمین کند. هرگاه ضمن اجرای کار، مهندس مشاور تشخیص دهد که ماشین آلات و ابزار موجود پیمانکار، برای اتمام کار در مدت پیمان کافی نیست یا مشخصات آنها برای اجرای کار، مناسب نیست، مراتب را به پیمانکار ابلاغ میکند. پیمانکار مکلف است که ماشین آلات و ابزار خود را طبق نظر مهندس مشاور و در مدتی که نامبرده تعیین مینماید، تکمیل و تقویت کند، بدون اینکه برای این کار، ادعای خسارت یا هزینه‌های اضافی از کارفرما داشته باشد.
و) پیمانکار نمی تواند ماشین آلات و ابزاری را که برای انجام عملیات لازم است از کارگاه خارج کند. در مورد بیرون بردن ماشین آلاتی که در کارگاه مورد نیاز نیست، پیمانکار، تقاضای بیرون بردن ماشین آلات مزبور را به مهندس مشاور تسلیم میکند. مهندس مشاور، به تقاضای او رسیدگی میکند، و در صورتی که موجه باشد، اجازه خروج میدهد.
ز) در صورتی که طبق اسناد و مدارک پیمان، تأمین اقلامی از تجهیزات که پیمانکار باید نصب کند و به صورت دائم درکار باقی بماند، در تعهد کارفرما باشد، پیمانکار مسئول عملکرد ناقص احتمالی این تجهیزات نیست، مگرآنکه ثابت شود که نقص آنها مربوط به کار پیمانکار است.
ح) اگر در اسناد و مدارک پیمان، تکلیفی برای تهیه غذا، مسکن و دفتر کارکنان کارفرما مهندس مشاور و آزمایشگاه در محل کار بعهده پیمانکار گذاشته شود، پیمانکار موظف به تأمین آنها، طبق شرایط پیش بینی شده، میباشد.
ماده۲۱. حفاظت از کار و شخص ثالث، بیمه کار، مراقبتهای لازم
الف) پیمانکار از روز تحویل کارگاه تا روز تحویل موقت عملیات موضوع پیمان، مسئول حفظ و نگهداری کارهای انجام شده، مصالح، تجهیزات، ماشین آلات و ابزار، زمینها، راهها، تأسیسات و بناهایی میباشد که زیر نظر و مراقبت او قرار دارد، و به همین منظور، اقدامات لازم را برای نگهداری و حفاظت آنها در داخل کارگاه در مقابل عوامل جوی و طغیان آب رودخانه‌ها و سرقت و حریق و مانند اینها به عمل می‌آورد.
ب) پیمانکار در چارچوب مقررات و دستورالعملهای حفاظت فنی و بهداشت کار، مسئول خسارتهای وارد شده به شخص ثالث در محوطه کارگاه است، و در هر حال، کارفرما در این مورد هیچ مسئولیتی به عهده ندارد. کارفرما و مهندس مشاور می‌توانند در صورت مشاهده عدم رعایت دستورالعملهای حفاظت فنی و بهداشت کار، دستور توقف بخشی از کار را که دارای ایمنی لازم نیست تا برقراری ایمنی طبق دستورالعملهای یاد شده صادر نمایند. در این حالت، پیمانکار حق مطالبه خسارت در اثر دستور توقف کار را ندارد. پیمانکار متعهد است که تدابیر لازم برای جلوگیری از وارد شدن خسارت و آسیب به املاک مجاور اتخاذ نماید، و اگر در اثر سهل انگاری او خسارتی به املاک و تأسیسات مجاور یا محصول آنها وارد آید، پیمانکار مسئول جبران آن میباشد.
ج) پیمانکار مکلف است که پیش از شروع کار، تمام یا آن قسمت از کارهای موضوع پیمان را که در اسناد و مدارک پیمان تعیین شده است، در مقابل مواردی از حوادث مذکور در اسناد یاد شده به نفع کارفرما نزد مؤسسه‌ای که مورد قبول کارفرما باشد بیمه نموده و بیمه نامه‌ها را به کارفرما تسلیم کند.
بیمه نامه‌ها باید تا تاریخ تحویل موقت اعتبار داشته باشد، تا زمانی که تحویل موقت انجام نشده است، پیمانکار مکلف است‌که بیمه نامه هارا تا مدتی‌که لازم است تمدیدکند.کارفرما هزینه‌های مربوط به بیمه به شرح پیشگفته را در مقابل ارائه اسناد صادر شده از سوی بیمه گر، عیناً به بیمه گر پرداخت میکند. آن قسمت از هزینه‌های بیمه که مربوط به مدت تأخیر غیر مجاز پیمانکار میباشد، به حساب بدهی پیمانکار منظور میشود.
در صورت بروز حادثه‌ای که باعث از بین رفتن تمام یا قسمتی از کارهای انجام یافته و مصالح و تجهیزات پایکار شود، پیمانکار موظف است که : اولاً مراتب را فوراً به کارفرما و مهندس مشاور و طبق مقررات بیمه به بیمه گر اطلاع دهد، ثانیاً طبق دستور کارفرما و مهندس مشاور، کارها را به حالت اولیه باز گرداند.
برنامه زمانی انجام کارهای پیشگفته توسط پیمانکار تهیه میگردد و پس از تأیید مهندس مشاور و کارفرما به اجرا در می‌آید. کارفرما خسارتهای وارد شده برآنچه را که بیمه شده است از بیمه گر وصول مینماید و مبلغ وصول شده از بیمه گر را برای تجدید عملیات به تناسب پیشرفت کار و طبق هزینه‌ها تمام شده، اعم از هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم( بالاسری)، با تأیید مهندس مشاور به تدریج تا اعاده کار به حالت اولیه به پیمانکار پرداخت میکند.
کارفرما باید کارهای موضوع پیمان را به نحوی بیمه کند که در صورت بروز حادثه، خسارت دریافتی از بیمه گر برای اعاده کارها به حالت اولیه کافی باشد، در صورتیکه تکلیف بیمه کار در اسناد و مدارک پیمان تعیین نشده باشد، پیش از شروع کار، پیمانکار چگونگی بیمه کار را از کارفرما استعلام مینماید و کارفرما در مدت ۱۰ روزکارها و حوادث مشمول بیمه را تعیین و به پیمانکار ابلاغ میکند تا پیمانکار طبق مفاد این بند، در مورد بیمه کار اقدام کند. اگرکارفرما عملیات موضوع پیمان را بیمه نکند، در صورت وقوع حادثه، جبران خسارتهای وارد شده به عهده او میباشد.
د) پیمانکار موظف است که تمام ساختمانها و تأسیسات موقت، ماشین آلات ابزار و وسایل کارگاه را، که متعلق به او یا در اختیار اوست و برای انجام عملیات موضوع پیمان به کار میگیرد، به هزینه خود بیمه کند و رونوشت بیمه نامه‌ها را به کارفرما تسلیم نماید. ماشین آلات و ابزاری را که کارفرما در اختیار پیمانکار قرار میدهد کارفرما بیمه میکند.
ه) پیمانکار موظف است که روشنایی قسمتهایی از داخل کارگاه را که باید روشن باشد تأمین کند، و همچنین تمام علائم راهنمایی و خطر و وسایل حفاظتی، و در صورت لزوم حصارکشی را فراهم نماید و تعداد کافی نگهبان و مراقب در هر جا که لازم باشد، بگمارد.
و) پیمانکار متعهد است‌که عملیات اجرایی خود را طوری انجام دهدکه راه عبور مناسبی در پیاده رو و سواره رو برای عبورومرور رهگذران و وسایط نقلیه همواره باز بماند ومصالح خود را در محلهایی انبار کند که موجب ناراحتی یا زحمت ساکنان اطراف، یا رهگذران نشود. استفاده از ماشین آلات و ابزار در ساعات عادی کار، و در نتیجه صدای آنها و همچنین استفاده از راههای معین به منظور انجام عملیات، مزاحمت تلقی نمی شود.
در مواردی که اجرای کار ایجاب کند که قسمتی از سواره رو، یا پیاده رو برای موقت و با اطلاع مهندس مشاور یا مهندس ناظر به کلی مسدود شود، پیمانکار باید با کسب مجوز لازم از مقامات محلی، عبور و مرور را با راههای انحرافی که مسیر آنها باید به تأیید مهندس مشاور برسد، تأمین کند کارفرما نیز مساعدت لازم را برای تحصیل مجوزهای مورد نیاز به عمل می‌آورد.
اگر ترتیب احتساب و پرداخت هزینه ایجاد و نگهداری راههای انحرافی در اسناد و مدارک پیمان معین نشده باشد، این هزینه‌ها به عهده پیمانکار است همچنین پیمانکار متعهد است که در حمل مصالح و ماشین آلات و عبور آنها از راهها، پلها و تونلها، رعایت قوانین، مقررات و استاندارد‌ها را بکند و اگر عبور ماشین یامصالحی ترتیب خاصی راایجاب کند، با نظر کارفرما یا مهندس مشاور اقدام نماید. هرگاه پیمانکار برخلاف مفاد این بند رفتار کند، مسئول جبران خسارتهای وارد شده میباشد.
ز) پیمانکار متعهد است که انتظامات کارگاه را تأمین کند و از ورود اشخاص غیر مجاز و کسانی که باعث اختلال نظم کارگاه می‌شوند خود یا توسط مقامات انتظامی جلوگیری کند.
ح) هرگاه پیمانکار در اجرای تمام یا قسمتی از موارد درج شده در این ماده سهل انگاری یا کوتاهی کند و از انجام تعهداتی که طبق آن بعهده گرفته است خودداری نماید، کارفرما حق دارد آن تعهدات را به جای پیمانکار انجام دهد و هزینه‌های انجام شده و خسارت وارده شده را به اضافه ۱۵ درصد به حساب بدهی پیمانکار منظور کرده و از مطالبات وی کسر نماید. در اینصورت، هرگونه ادعای پیمانکار نسبت به این قبیل پرداختها و همچنین نسبت به تشخیص کارفرما، خواه از نظر اساس تخلف و خواه از نظر مبلغ پرداختی، بی اثر میباشد.
ماده ۲۲. ترتیب گردش مدارک، نقشه‌ها و ابلاغ دستورکارها
الف) تمام نقشه ها، مشخصات، دستورالعملها و استانداردهای فنی که دارای مهر و امضای مهندس مشاور است، به تعداد نسخه‌های درج شده در اسناد و مدارک پیمان و در صورتیکه در اسناد و مدارک پیمان تعداد نسخه معین نشده باشد،دردو نسخه بدون دریافت هزینه دراختیارپیمانکارقرارمیگیرد. در صورت نیاز پیمانکار، نسخه‌های اضافی به هزینه او تکثیر میشود. پیمانکار باید یک نسخه از نقشه‌ها و مشخصات، با آخرین تغییرات آنها را همیشه در کارگاه نگهداری کند،تا در صورت لزوم به منظوربازرسی کارهادراختیارمهندس مشاور کارفرما یا نمایندگان آنها قرار گیرد. نسخه اصل نقشه‌ها و مدارک، تا پایان کار نزد مهندس مشاور باقی میماند.
ب) پیمانکار موظف است که پیش از آغاز هر قسمت از کار، تمام نقشه ها، دستورالعملها و دیگر اسناد و مدارک فنی مربوط به آن قسمت را با دقت مطالعه کند و اندازه درج شده در نقشه‌ها را کنترل نماید، به نحوی که هیچگونه ابهامی از نظر چگونگی اجرای کاربرای خودوکارکنانش باقی نماند به طورکلی، کمبود نقشه برای هر قسمت از کار هرگز از تعهدات پیمانکار مبنی براجرای کامل کار نمیکاهد درصورت مشاهده اشتباه دراندازه هایاهرگونه ابهام یاکسری درمدارک، نقشه‌ها یا دستورالعملها پیمانکار باید به موقع رفع نقص آنها را از مهندس مشاور درخواست کند. مهندس مشاور موظف است‌که با توجه به برنامه زمانی اجرای کار، برای تکمیل نقشه‌ها و ابلاغ به پیمانکار اقدام کند.
ج) هرگاه پیمانکار در مورد درستی بعضی از نقشه‌ها و محاسبات یا دستور کارها یا مشخصات مصالح و تجهیزاتی که بنا به دستور کارفرما از منابع معینی تحصیل میشود ایرادی داشته باشد، باید با توجه به برنامه زمانی تفصیلی، مراتب را با ذکر دلیل به اطلاع مهندس مشاور برساند. در صورتی که مهندس مشاور، درستی مدارک پیشگفته را تأیید کند، ولی پیمانکار همچنان نسبت به آنها ایراد داشته باشد، پیمانکار باید موضوع را به کارفرما منعکس نماید و پس از دریافت نظر کارفرما، طبق نظر او انجام دهد. در چنین حالتی، پیمانکار فقط مسئول اجرای درست کار است و در مورد صحت نقشه ها، مشخصات، محاسبات و دستور کارهای مربوط، مسئولیتی ندارد. هزینه رفع عیب و نقص در چنین مواردی به عهده پیمانکار نمی باشد.
د) پیمانکار، نقشه‌های کارگاهی را که نقشه‌های جزئیات ساخت قطعات وقسمتهایی از کار است، در صورت نیاز ضمن اجرای کار، بر اساس نقشه‌های اجرایی، مشخصات فنی و دستورالعمل سازندگان، تهیه میکند و در سه نسخه، که یک نسخه آن قابل تکثیر میباشد، تسلیم مهندس مشاور مینماید.مهندس مشاور، نقشه‌های یاد شده را پس از بررسی و اصلاح لازم، تأیید و در یک نسخه به پیمانکارابلاغ میکند. نسخه قابل تکثیر این مدارک نزد مهندس مشاور نگهداری میشود.
ه) نقشه‌های چون ساخت، نقشه‌های کارهای انجام شده به نحوی که اجرا شده اند، می‌باشند و شامل تمام نقشه‌های اجرایی، اعم از تغییر یافته یا بدون تغییر است. پیمانکار باید نقشه‌های چون ساخت را به تدریج وطبق نظر مهندس مشاور، درسه نسخه‌که یک نسخه از آن قا بل تکثیر باشد تهیه کند و برای بررسی و تأیید، به مهندس مشاور بدهد. مهندس مشاور،یک نسخه از نسخه‌های‌چون ساخت تأیید شده را در اختیار پیمانکار قرار میدهد.
و) پیمانکار باید مشخصات فنی، نقشه‌ها و دستورالعملهای نصب، راه اندازی و بهره برداری تجهیزاتی را که تأمین آنها به عهده اوست، از سازنده آنها بگیرد و در دو نسخه، به مهندس مشاور بدهد. مهندس مشاور، براساس مدارک سازنده، نقشه‌های اجرایی محل استقرار تجهیزات یاد شده را تهیه و برای اجرا به پیمانکار ابلاغ میکند.
ز) مهندس مشاور، تمام موافقت ها، معرفی ها، تصویبها، اخطارها و دستور کارها را بصورت کتبی، به پیمانکار ابلاغ میکند، و در صورت لزوم، به نحو پیش بینی شده در اسناد و مدارک پیمان، به تأیید کارفرما نیز می‌رساند و سپس به پیمانکار ابلاغ میکند. پیمانکار پس از وصول دستور کارها، میتواند برای اصلاح آنها اظهار نظر کند. اما در هرحال، موظف به اجرای چنین دستور کارهایی است. در موارد صدور دستور کار شفاهی از سوی مهندس مشاور، پیمانکار میتواند درخواست ابلاغ کتبی آنها را بنماید و مهندس مشاور نیز موظف است که دستور کارها را کتبی به پیمانکار ابلاغ کند، در غیر این صورت، این دستور کارها برای پیمانکار معتبر نیست. مهندس مشاور یک نسخه رونوشت از تمام نامه‌های ابلاغی، همراهی با نقشه ها، دستور کارها و صورت جلسه‌ها را برای کارفرما ارسال میکند.
ح) پیش از تحویل موقت کار طبق ماده ۳۹، پیمانکار دستورالعملهای راه اندازی، راهبری تعمیر و نگهداری را همراه با نقشه‌های چون ساخت در سه نسخه، که یک نسخه آن قابل تکثیر میباشد، به مهندس مشاور میدهد. مدارک یاد شده باید به نحوی باشد که راهبری، تعمیر و نگهداری تمام قسمتهای موضوع پیمان به سهولت انجام شود. در صورتی که در اسناد و مدارک پیمان، تعداد نسخه یا مشخصات ویژه‌ای برای مدارک موضوع این بند تعیین شده باشد، طبق آن عمل میشود.
ماده۲۳. حفاظت تأسیسات زیربنایی و تغییر وضع آنها
پیمانکار باید عملیات موضوع پیمان را به نحوی اجرا کند که به تأسیسات زیربنایی موجود در کارگاه، مانند خطوط آب، برق، گاز، مخابرات و مانند اینها آسیبی وارد نشود. هرگاه در اثر عمل پیمانکار، به تأسیسات یاد شده صدماتی وارد شود، پیمانکار متعهد است که هزینه ترمیم و برقراری مجدد آنها را بپردازد هرگاه پیمانکار نسبت به جبران خسارت وارد شده اقدام لازم و فوری به عمل نیاورد، کارفرما میتواند به هر طریق که مصلحت بداند، برای رفع نقص و خسارت اقدام کند و هزینه آن را به اضافه ۱۵ درصد به حساب بدهی پیمانکار منظور کند و پیمانکار، از این بابت، حق هیچگونه اعتراضی را ندارد.
در صورتی که موقعیت تأسیسات زیرزمینی در اسناد و مدارک پیمان مشخص نشده باشد پیمانکار باید با توجه به برنامه زمانی اجرای کار، تعیین وضعیت آنها را از مهندس مشاور استعلام کند و پس از اعلام نظر مهندس مشاور، برای عملیات حفاری اقدام نماید بدین ترتیب مسئولیت پیمانکار در مورد بروز هر نوع حادثه و پرداخت خسارت و هزینه‌های پیشگفته در مورد تأسیسات زیرزمینی، منوط به آن است که نوع، محل یا مسیر تأسیسات مزبور به اطلاع پیمانکار رسیده یا در اسناد و مدارک پیمان مشخص شده باشد.
هرگاه انجام عملیات موضوع پیمان، تغییر وضع تأسیسات یاد شده را ایجاب کند، پیمانکار به کارفرما اطلاع میدهد تا سازمانهای ذیربط، برای تغییر وضع آنها اقدام کنند. هزینه‌های مربوط به عملیات یاد شده، به عهده کارفرماست.
ماده۲۴. واگذاری، پیمانکاران جزء
الف) پیمانکار حق واگذاری پیمان به دیگران را ندارد.
ب) پیمانکار میتواند به منظور تسهیل و تسریع در اجرای قسمت یا قسمتهایی از عملیات موضوع پیمان، پیمانهایی با پیمانکاران جزء ببندد، مشروط به آنکه آنان را ازواگذاری کار به دیگران ممنوع کند. در صورتیکه در اسناد و مدارک پیمان، کارفرما، لزوم تأیید صلاحیت پیمانکاران جزء را پیش بینی کرده باشد، پیمانکار موظف است که، تأیید کارفرما را در این مورد تحصیل نماید. این واگذاری نباید از پیشرفت کار طبق برنامه زمانی اجرای کار بکاهد، و به هر حال به هیچ روی، از مسئولیت و تعهدات پیمانکار نمی کاهد. پیمانکار مسئول تمام عملیاتی است که توسط پیمانکاران جزء یا کارکنان آنها انجام میشود. در پیمانهای بین پیمانکار و پیمانکاران جزء باید نوشته شود که در صورت بروز اختلاف بین آنها، کارفرما حق دارد، در صورتی که مقتضی بداند، به مورد اختلاف رسیدگی کند. پیمانکار و پیمانکار جزء نیز می‌پذیرند که نظر کارفرما در این مورد قطعی است و تعهد میکنند که الزاماً آن را اجرا کنند.
هرگاه در پرداخت مطالبات پیمانکاران جزء، با توجه به شرایط درج شده در پیمان آنها، تأخیری روی دهد، در صورتی که پیمانکار جزء، تعهدات خود را بر اساس پیمان تنظیمی خود با پیمانکار کاملاً انجام داده و کار او مورد قبول و تأیید مهندس مشاور باشد،کارفرما میتواند بنا بر تقاضای پیمانکار جزء، با حضور نماینده پیمانکار، به‌کار او رسیدگی کند. اگر در اثر این رسیدگی، پیمانکار جزء طلبکار شود و پیمانکارازپرداخت آن خودداری کندکارفرما حق داردطلب پیمانکارجزءرا برای کارهایی که صورت وضعیت آن به پیمانکار پرداخت شده است، از محل مطالبات پیمانکار بپردازد. در صورتی که با اخطار کارفرما، پیمانکار یا نماینده او برای رسیدگی حاضر نشوند، کارفرما رسیدگی مینماید و به شرح پیشگفته عمل میکند و این عمل قطعی و غیر قابل اعتراض است.
هرگاه پس از فسخ یا خاتمه پیمان، پیمانکاران جزء، مطالباتی از پیمانکار داشته باشند، مهندس مشاور و کارفرما، به شرح پیشگفته موضوع را رسیدگی می‌نمایند. اگر پس از رسیدگی و تهیه صورتحساب نهایی، پیمانکار مطالباتی داشته باشد، کارفرما میتواند طلب پیمانکاران جزء را از محل مطالبات پیمانکار بپردازد.
ماده ۲۵. اجرای کار در شب
اجرای کار در شب در موارد زیر مجاز است.
الف) در برنامه زمانی تفصیلی پیش بینی شده باشد.
ب) هرگاه به سبب بروز تأخیرهایی از سوی پیمانکار، انجام کار طبق تشخیص پیمانکار در مدت پیمان امکان پذیر نباشد، پیمانکار میتواند بدون آنکه حق دریافت اضافه هزینه کار را داشته باشد با تأیید مهندس مشاور و موافقت کارفرما، قسمتی از کار را در شب اجرا کند.
ج) هرگاه مهندس مشاور تشخیص دهد که پیشرفت کار پیمانکار، به نحوی نیست که همه عملیات در مدت پیمان پایان یابد، میتواند پس ازموافقت کارفرما، میتواند به پیمانکار دستور دهد که قسمتی از کار را در شب اجرا کند. در این حالت پیمانکار مکلف به اجرای این دستور است و حق ادعا یا مطالبه هیچ گونه خسارت و اضافه بها ندارد.
د) اگر به تشخیص مهندس مشاور و تأیید کارفرما برای جبران تأخیرهایی که ناشی از قصور پیمانکار نیست، کار در شب نیز انجام شود، اضافه هزینه‌های مربوط به کار در شب، با تأیید مهندس مشاور و تصویب کارفرما، پرداخت میشود. در محاسبه این هزینه‌ها به منظور تعیین هزینه‌های اضافی دستمزد نیروی انسانی برای کار در شب، باید مقررات قانون کار و امور اجتماعی ملاک عمل قرارگیرد. پیمانکار متعهد است که ترتیب کار را طوری دهد که تا حد امکان، اجرای کار در شب برای ساکنان مجاور مزاحمتی ایجاد نکند.
ماده۲۶. آثار تاریخی و اشیای عتیقه
هرگاه ضمن اجرای کار، اشیای عتیقه یا آثار تاریخی و مسکوکات قدیمی و مانند آن، در محل کار پیدا شود، پیمانکار متعهد است که بی درنگ مراتب را از طریق مهندس مشاور به اطلاع کارفرما و طبق قوانین به اطلاع دستگاههای انتظامی برساند.کارفرمابرای حفظ ونگهداری یاانتقال اشیای عتیقه، اقدام فوری بعمل می‌آورد.
پیمانکار باید تا زمان اقدام به حفاظت از سوی کارفرما یا مقامات ذیربط، برای حفظ و نگهداری اشیا و آثار مزبور، مراقبت لازم را بعمل آورد.
هرگاه اجرای این ماده، موجب توقف یا تعطیل عملیات موضوع پیمان گردد، طبق ماده ۴۹ رفتار میشود.
ماده۲۷. اقامتگاه قانونی
اقامتگاه قانونی کارفرما و پیمانکار همان است که در موافقتنامه پیمان نوشته شده است. در صورتی که یکی از طرفین، محل قانونی خود را تغییر دهد، باید نشانی جدید خود را دست کم ۱۵ روز پیش از تاریخ تغییر، به طرف دیگر اطلاع دهد، تا وقتی که نشانی جدید به طرف دیگر اعلام نشده است، مکاتبات به نشانی سابق ارسال میشود و دریافت شده تلقی میگردد.
فصل سوم: تعهدات و اختیارات کارفرما
ماده۲۸. تحویل کارگاه
الف) کارفرما متعهد است که کارگاه را بی عوض و بدون معارض تحویل پیمانکار دهد.
اگراجرای کار در زمینها و محلهای تحویلی، مستلزم اخذ پروانه یا پرداخت حقوقی از قبیل عوارض شهرداری، حق ریشه و مستحدثات و مانند اینها باشد، کارفرما متعهد به تحصیل پروانه ساختمان و پرداخت وجوه مزبور است.
تبصره۱. اگر در اسناد و مدارک پیمان، تأمین تمام یا قسمتی از زمین مورد نیاز تجهیزکارگاه به عهده پیمانکار گذاشته شده باشد، طبق شرایط پیش بینی شده در پیمان عمل میشود.
تبصره۲. در صورتی که محل تحویل شده به پیمانکار معارض پیدا کند وموجب توقف اجرای تمام یا قسمتی از کار شود، آن قسمت از کار که متوقف شده است، مشمول تعلیق میگردد و طبق ماده ۴۹ رفتار میشود.
ب) کارفرما پس از مبادله پیمان، تاریخ تحویل کارگاه را که نباید بیشتر از ۳۰ روز از تاریخ مبادله پیمان باشد، به پیمانکار اعلام میکند. پیمانکار باید در تاریخ تعیین شده در محل کار حاضر شود و طی صورت مجلسهایی، اقدام به تحویل گرفتن کارگاه نماید.در صورتیکه حداکثر ۳۰ روز از تاریخ تعیین شده برای تحویل کارگاه حاضر نشود، کارفرما حق دارد که طبق ماده ۴۶، پیمان را فسخ کند.
در صورت مجلس‌های تحویل کارگاه باید حدود و موقعیت زمینها و محلهایی که در آنها موضوع پیمان اجرا میشود و نقاط نشانه با مشخصات آنها، محور عملیات و محل منابع تهیه مصالحی که باید در کارگاه تولید گردد، درج شود.
اگر تحویل کارگاه بطور یک جا میسر نباشد، کارفرما باید کارگاه را به ترتیبی تحویل دهد که پیمانکار بتواند عملیات موضوع پیمان را طبق برنامه زمانی تفصیلی انجام دهد. در این حالت نیز مهلت کارفرما برای تحویل دست کم اولین قسمت از کارگاه که برای تجهیز کارگاه و شروع عملیات موضوع پیمان لازم است، حداکثر۳۰ روز است.
ج) هرگاه کارفرما نتواند کارگاه را به ترتیبی تحویل دهد که پیمانکار بتواند کار را طبق برنامه زمانی تفصیلی انجام دهدومدت تأخیر در تحویل کارگاه بیش از یک ماه ۳ شود، کارفرما به منظور جبران خسارت تأخیر در تحویل کارگاه، هزینه‌های اضافی ایجاد شده برای پیمانکار را که طبق رابطه زیر محاسبه میشود، پرداخت میکند، مشروط به اینکه با تأیید مهندس مشاور پیمانکار در محلهای تحویل شده تأخیر غیر مجاز نداشته باشد.
مبلغ‌کارهایی‌که‌درتحویل‌محل
(مدت تأخیربه ماه )(اجرای آن تاخیرشده است)(متوسط کارکردفرضی ماهانه) ۵/۷ = مبلغ خسارت تاخیرتحویل کارگاه
پس ازکسریک ماه مبلغ اولیه پیمان ۱۰۰
اگر مدت تأخیر از۳۰ درصد مدت پیمان یا ۶ ماه، هرکدام که کمتر است بیشتر شود، حقوقی به پیمانکارتعلق میگیرد، بدین ترتیب که اگرمبلغ کارهای پیش بینی شده درمحلهای تحویل نشده تا۲۵ درصد مبلغ اولیه پیمان باشد، پیمانکار میتواند با اطلاع قبلی ۱۵ روزه آن قسمت از کار را از تعهدات خود حذف کند ولی اگر این مبلغ بیشتر از ۲۵ درصد مبلغ اولیه پیمان باشد، در صورت اعلام خاتمه پیمان از سوی پیمانکار، پیمان خاتمه یافته وازطبق ماده۴۸عمل میشود. هرگاه پیمانکار در محلهایی که در تحویل آنها بیش از مدت پیشگفته تأخیر شده است، کار اجرایی را شروع نماید، حق حذف تعهدات در آن قسمت از کار را از خود سلب مینماید.
تبصره- اگر کارفرما نتواند هیچ قسمت از کارگاه را به پیمانکار تحویل دهد، برای تأخیر بیش از یک ماه تا ۳۰ درصد مدت پیمان یا ۶ ماه، هرکدام که کمتر است، نسبت به تاریخ مبادله پیمان، ماهانه معادل مبلغ ۵/۲ درصد متوسط کارکرد فرضی ماهانه را به پیمانکار پرداخت میکند. اگر پیمانکار پس از انقضای ۳۰ درصد مدت پیمان یا ۶ ماه، هرکدام که کمتر است، مایل به ادامه یا اجرای کار نباشد، با اعلام او، قرارداد طبق ماده ۴۸ خاتمه پیدا می‌یابد و پیمانکار هیچگونه دعاوی دیگری نمی تواند مطرح نماید.
خسارت تأخیر در تحویل تمام یا قسمتی از کارگاه، برای مدت مازاد بر یک ماه، حداکثر تا ۳۰ درصد
مدت پیمان یا ۶ ماه ،هر کدام که کمتر است ،قابل پرداخت است.
د) در مواردی که به استناد این ماده، قسمتی از تعهدات پیمانکار حذف شود، تضمین انجام تعهدات پیمانکار نیز به تناسب کاهش داده میشود.
ه) پیمانکار نمی تواند جز آنچه طبق نقشه‌ها و دستور کارهاست، در زمینها و محلهای متعلق به کارفرما یا ملک غیر که از طرف کارفرما به پیمانکار تحویل شده است، اقدام به احداث بنا یا ساختمان کند. اگر در اثر اجرای کار در ملک غیر که از سوی کارفرما تحویل شده است، صاحب ملک اقامه دعوا و درخواست خسارت و جلوگیری و توقف کار نماید، طرف ادعا کارفرماست و پیمانکار هیچگونه مسئولیت و تعهدی در این مورد ندارد.
و) در صورتی که طبق اسناد و مدارک پیمان، تأمین تمام یا قسمتی از زمین مورد نیاز تجهیز کارگاه به عهده پیمانکار باشد یا پیمانکار بخواهد طبق صلاحدید خود از محلهایی خارج از محلهای تحویلی کارفرما برای تجهیزکارگاه استفاده کند،باید موقعیت آنهارا با تأییدکارفرما برساند.دراین حالت، مسئولیت هرنوع ادعاوطلب خسارت از سوی صاحب ملک به عهده پیمانکار است و کارفرما در این موارد مسئولیتی ندارد.
هرگاه پیمانکار محلهای مورد نیاز تجهیز کارگاه را به صورت اجاره‌ای در اختیار بگیرد باید در اجاره نامه آنها، امکان انتقال مورد اجاره را به کارفرما پیش بینی کند.
ماده ۲۹. تغییر مقادیر کار، قیمتهای جدید، تعدیل نرخ پیمان
الف) در ضمن اجرای کار، ممکن است مقادیردرج شده درفهرست بهاومقادیرمنضم به پیمان تغییر کند. تغییر مقادیر به وسیله مهندس مشاور محاسبه میشود و پس از تصویب کارفرما به پیمانکار ابلاغ میگردد. پیمانکار بادریافت ابلاغ تغییرمقادیرکارموظف به انجام کار با نرخ پیمان است، به شرط آنکه مبلغ ناشی از تغییر مقادیر کار، از حدود تعیین شده در زیر بیشتر نشود.
۱) افزایش مقادیر باید درچارچوب موضوع پیمان به پیمانکار ابلاغ شود. جمع مبلغ مربوط به افزایش مقادیر و مبلغ کارهای با قیمت‌جدید”موضوع بند ج” نبایداز ۲۵ درصد‌مبلغ‌اولیه پیمان بیشتر شود.
تبصره- اگر نرخ پیمان مشمول تعدیل آحادبها باشد، برای محاسبه افزایش مبلغ پیمان به سبب قیمتهای جدید، ابتدا قیمتهای جدید به مبنای نرخ پیمان تبدیل میشود و سپس ملاک محاسبه قرار میگیرد.
۲) جمع مبلغ مربوط به کاهش مقادیر و حذف آنها نباید از ۲۵ درصد مبلغ اولیه پیمان بیشتر شود. اگر
این مبلغ، ازحد تعیین شده بیشتر شود و پیمانکار با اتمام‌کار با نرخ پیمان‌موافق باشد، عملیات موضوع پیمان در چارچوب پیمان انجام میشود. ولی در صورتی که پیمانکار مایل به اتمام کار نباشد، پیمان طبق ماده ۴۸ خاتمه داده میشود.
تبصره۱. در صورت حذف قسمتهایی از کار به استناد بند ج ماده ۲۸، برای تعیین حد افزایش یا کاهش مقادیر طبق بندهای ۱و۲، به جای مبلغ اولیه پیمان، مبلغ اولیه پیمان پس از کسر مبلغ کارهای حذف شده به وسیله پیمانکار، ملاک قرار میگیرد.
تبصره۲. اضافه یا کاهش مقادیر کار طبق مفاد بندهای (الف – ۱) و( الف – ۲) این ماده تا ۱۰ درصد با دستور مهندس مشاور عمل میشود، ولی اضافه بر آن با تصویب کارفرما قابل اجراست.
ب) در صورتیکه پس از تکمیل کار و تصویب صورت وضعیت قطعی مشخص شود، مقادیرکار بدون آنکه از سوی کارفرما کم شده باشد، نسبت به مقادیر منضم به پیمان کاهشی بیش از حد تعیین شده در بند “ الف – ۲” داشته باشد، در این حالت نیز نرخ پیمان ملاک عمل است.
ج) اگر در چارچوب موضوع پیمان، کارهایی به پیمانکار ابلاغ شود که برای آنها قیمت و مقدار در فهرست بها و مقادیر منضم به پیمان پیش بینی نشده است، پیمانکار باید بی درنگ پس از دریافت ابلاغ مهندس مشاور، قیمت پیشنهادی خود را برای اجرای کارهای یاد شده، همراه با تجزیه قیمت، به مهندس مشاور تسلیم کند. قیمتی که با توافق پیمانکار و مهندس مشاور تعیین شود وبه تصویب کارفرما برسد، ملاک پرداخت است. قیمتهای جدیدی که به اینصورت تعیین میشود باید برحسب هزینه اجرای کار در محل اجرا محاسبه گردد. از اینرو، تنها ضریب هزینه بالاسری پیمان به قیمتهای جدید اعمال میشود.
تبصره- درصورتیکه پیمان با استفاده از فهرستهای بهای واحد پایه منعقد شده باشد، چگونگی تعیین قیمت جدید، علاوه بر مفاد این بند، تابع دستورالعمل نحوه استفاده از قیمتهای پایه در تعیین قیمت جدید با اولویت دستورالعمل یاد شده است.
د) جمع بهای قیمتهای جدید، علاوه بر آنکه تابع سقف تعیین شده در بند الف است، نباید از۱۰ درصد مبلغ اولیه پیمان بیشتر شود.
ه) تعدیل نرخ پیمان طبق شرایط پیش بینی شده در شرایط خصوصی است.
ماده۳۰. تغییر مدت پیمان
الف) درصورت وقوع هریک ازمواردزیرکه موجب افزایش مدت اجرای کار شود، پیمانکار میتواند درخواست تمدید مدت پیمان را بنماید. پیمانکار درخواست تمدید مدت پیمان را با ارائه محاسبات و دلایل توجیهی، به مهندس مشاور تسلیم میکند و مهندس مشاور پس از بررسی و تأیید، مراتب را برای اتخاذ تصمیم به کارفرما گزارش میکند و سپس نتیجه تصمیم کارفرما را به پیمانکار ابلاغ مینماید.
۱) در صورتیکه طبق بندهای “ الف” و “ج” ماده ۲۹، مبلغ پیمان تغییر کند.
۲) هرگاه به دستورکارفرما یا مهندس مشاور، نقشه‌های اجرایی یا مشخصات فنی تغییر اساسی‌کند.
۳) هرگاه کارفرما در تحویل کارگاه، ابلاغ دستور کارها یا نقشه‌ها و تحویل مصالحی که تهیه آنها به عهده اوست، تأخیر کند. تأخیر در ابلاغ دستور کارها و نقشه‌ها به شرطی مشمول این بند است که پیمانکار با توجه به برنامه زمانی تفصیلی آنها را از مهندس مشاور درخواست کرده باشد.
۴) اگر در تحویل مصالحی که فروش آنها لزوماً باید با حواله کارفرما صورت گیرد تأخیر ایجاد شود، به شرطی که پیمانکار با توجه به برنامه زمانی تفصیلی برای تهیه آنها به موقع اقدام کرده باشد.
۵)درموارد حوادث قهری و همچنین در موارد مربوط به کشف اشیای عتیقه و آثار تاریخی که در مواد ۲۶ و ۴۳ پیش بینی شده است.
۶) هرگاه محدودیت برای ورود مصالح و تجهیزات طبق بند “ د” ماده ۲۰ پیش آید.
۷) در صورتیکه کار طبق ماده ۴۹ به حالت تعلیق درآید.
۸) در صورتیکه قوانین و مقررات جدیدی وضع شود که در تغییر مدت اجرای کار مؤثر باشد.
۹) هرگاه کارفرما نتواند تعهدات مالی خود را در موعدهای درج شده در اسناد و مدارک پیمان انجام دهد.
۱۰) موارد دیگری که به تشخیص کارفرما خارج از قصور پیمانکار باشد.
ب) اگر وقوع برخی از موارددرج شده دربند“ الف”، موجب کاهش مدت پیمان شود، مهندس مشاور با کسب نظر پیمانکار، کاهش مدت پیمان راتعیین میکند و مراتب را برای اتخاذ تصمیم به کارفرما گزارش مینماید، و سپس نتیجه را به پیمانکار ابلاغ میکند.
ج) در پایان مدت اولیه پیمان یا هر تمدید مدت پیمان، اگر کار به اتمام نرسیده باشد، مهندس مشاور باکسب نظرپیمانکار و باتوجه به موارد تعیین شده در بند”الف”علل تأخیر کار را بررسی میکند
و میزان مدت مجاز وغیرمجازآن را با توافق پیمانکار تعیین مینماید و نتیجه را به کارفرماگزارش میکند، و سپس نظرکارفرما را در مورد میزان مجاز یا غیر مجاز تأخیر کار به پیمانکار اعلام میکند و معادل مدت تأخیر مجاز، مدت پیمان را تمدید مینماید.
د) در اجرای مفاد این ماده برای تمدید مدت پیمان، تأخیرهای همزمان ناشی از عوامل مختلف درج شده در بند الف، فقط یکبار محاسبه میشود.
ه) در اجرای مفاد این ماده، اگر پیمانکار با مهندس مشاور توافق نداشته باشد یا نسبت به تصمیم کارفرما معترض باشد، طبق نظر کارفرما عمل میشود و پیمانکار میتواند براساس ماده ۵۳ برای حل مسئله اقدام نماید.
ماده۳۱. مدیریت اجرا
کارفرما میتواند قسمتی از اختیارات خود را به شخص حقوقی، که مدیرطرح نامیده میشود، واگذار کند. کارفرما مدیر طرح را با تعیین حدود اختیارات واگذار شده به پیمانکار معرفی مینماید. تمام تصمیمگیریهای مدیرطرح در چارچوب اختیارات واگذار شده، درحکم تصمیم کارفرما میباشد.
ماده۳۲. نظارت بر اجرای کار
الف) عملیات اجرای پیمانکار، همیشه باید زیر نظر و با اطلاع مهندس مشاور انجام شود. نظارتی که از طرف کارفرما و مهندس مشاور در اجرای کارها بعمل می‌آید، به هیچ روی از میزان مسئولیت پیمانکار نمی کاهد. نظارت مستقیم بر کار پیمانکار، در محدوده کارگاه و موارد خاص (برای ساخت قطعات و تجهیزات) درخارج ازکارگاه انجام میشود. در هر حال، پیمانکار باید گزارش پیشرفت اقدامهایی را که در خارج از کارگاه به منظور انجام تعهدات پیمان انجام میدهد، به مهندس مشاور تسلیم کند.
ب) مهندس مشاور، تنها مرجع فنی پیمانکار برای اجرای موضوع پیمان از سوی کارفرماست. هرگونه تغییرات، اظهار نظرهای فنی و اصلاحات مورد نظر پیمانکاران، سازندگان و بازرسان فنی، پس از هماهنگی با مهندس مشاور انجام میگیرد و توسط وی به پیمانکار ابلاغ میشود. مواردی که مهندس مشاور، موظف به کسب مجوز از کارفرما، برای انجام وظایف نظارت است، در اسناد و مدارک پیمان تعیین شده است.
ج) مهندس مشاور به منظور اطمینان از صحت اجرای کار، اقدام به آزمایش مصالح یا کارهای انجام یافته میکند. هزینه انجام آزمایشها بر عهده کارفرماست، مگر آنکه در اسناد و مدارک پیمان ترتیب دیگری هم پیش بینی شده باشد. هرگاه نتایج این آزمایشهاباآنچه که در مدارک فنی تعیین شده است تطبیق نکند، پیمانکار متعهد است که مصالح و کارها را طبق دستور مهندس مشاور اصلاح کند.هزینه انجام‌این اصلاحات بعهده پیمانکاراست، مگر آنکه نقص موجود متعلق به مدارک فنی باشد. پیمانکار موظف است که برای نمونه برداری از مصالح یا انجام هر نوع آزمایش، تعداد لازم کارگر به صورت موردی و موقت به طور رایگان در اختیار مهندس مشاور بگذارد.
د) در صورتیکه مهندس مشاور مواردی از عدم رعایت مشخصات فنی، نقشه‌ها و دیگر مدارک فنی پیمان رادراجرای کارها مشاهده کند، باارسال اخطاریه ای، اصلاح کارهای معیوب را در مدت مناسبی که با توجه به حجم و نوع کار تعیین مینماید از پیمانکار میخواهد. اگر پس از پایان مهلت تعیین شده، پیمانکار نسبت به اصلاح کارها اقدام نکند، کارفرما میتواند خودش کارهای معیوب را اصلاح کند و هزینه‌های مربوط را به اضافه ۱۵ درصد، از مطالبات پیمانکار کسر کند. در صورتیکه عدم توجه به اخطار مهندس مشاوربرای اصلاح هرکار معیوب از سوی پیمانکار تکرار شود، کارفرما میتواند پیمان را طبق ماده ۴۶ فسخ نماید.
ه) کارفرمادرمدت اجرای پیمان، هرموقع که لازم بداند، توسط نمایندگان خود، عملیات پیمانکار را بازرسی میکند. پیمانکار موظف است که هر نوع اطلاعات و مدارکی را که مورد نیاز باشد، در اختیار نمایندگان کارفرما بگذارد و تسهیلات لازم را برای انجام این بازرسیها فراهم سازد.
و)اگر کارفرما در مدت اجرای پیمان، تصمیم به تغییر مهندس مشاور بگیرد، این تصمیم باید دست کم یک ماه پیشتر به اطلاع پیمانکار برسد. پیمانکار و مهندس مشاور موظف هستند که تکلیف آزمایشهای ناتمام، صورت جلسه‌های دردست اقدام وصورت کارکردهای درحال رسیدگی رامشخص کننددرصورتی که مهندس مشاور به شرح پیشگفته عمل نکند، کارفرما مستقیماًبه جای مهندس مشاورتکلیف کارهای ناتمام را روشن میکند و هزینه‌های مربوط به این اقدام را به حساب بدهی مهندس مشاور منظور مینماید. اگر در زمان اعلام کارفرما مبنی بر تغییر مهندس مشاور، بخشهایی از کار توسط پیمانکار در حال اجرا باشد که اتمام آن بخش منجر به صدورتأییدیه‌های مهندس مشاور شده واین امرموکول به زمان پس ازتغییر مهندس مشاور شود، اینگونه موارد، باید در طول یک س از تاریخ اعلام کارفرما، ا زسوی پیمانکار به کارفرما منعکس شود، تا کارفرما ترتیب لازم را برای عدم انقطاع آن بخش ازکارپیمانکار و صدور به موقع تأییدیه بدهد. کارفرما مهندس مشاور جدید را به پیمانکار معرفی میکند و اختیارات او را طبق آنچه که برای مهندس مشاور قبلی تعیین شده بود، تنفیذ یا تغییرات مربوط را به پیمانکار ابلاغ مینماید و از آن پس،تصمیمها و دستورهای مهندس مشاور جدید در چارچوب پیمان برای پیمانکار لازم الاجرا است.
ماده۳۳. مهندس ناظر
الف) مهندس ناظر که نماینده مهندس مشاوردرکارگاه است، وظیفه داردکه باتوجه به اسناد و مدارک پیمان، در اجرای کار، نظارت و مراقبت دقیق بعمل آورد و مصالح و تجهیزاتی را که باید به مصرف برسد، براساس نقشه‌ها و مشخصات فنی مورد رسیدگی و آزمایش قرار دهد و هرگاه عیب و نقصی در آنها یا در نحوه مهارت کارکنان یا چگونگی کار مشاهده کند، دستور رفع آنها را به پیمانکار بدهد. همچنین هرگاه برخی از ماشین آلات معیوب باشد بطوری که نتوان با آنها کار را طبق مشخصات فنی انجام داد، مهندس ناظر تعمیر یا تعویض آنها را از پیمانکار میخواهد. با رعایت مفاد بند “ ب” هرگونه دستوری که از طرف مهندس ناظر به پیمانکار داده شود، به مثابه دستورهای داده شده توسط مهندس مشاور است و پیمانکار ملزم به اجرای آنهاست.
ب) مهندس ناظر، به هیچ روی حق ندارد که از تعهدات پیمانکار بکاهد یا موجب تمدید مدت پیمان یا پرداخت اضافی به پیمانکار شود یا هرنوع دستور تغییر کاری را صادر کند.
ج) پیمانکار مکلف است که دستورهای مهندس ناظر را در حدود مفاد این ماده اجرا نماید، مگر در موردی که آنها را بر خلاف اسناد و مدارک پیمان تشخیص دهد، که در این صورت، موظف است که موضوع را به مهندس مشاور بنویسد و کسب تکلیف کند.هرگاه مهندس مشاور موضوع را فیصله ندهد، نظر کارفرما در آن مورد قاطع میباشد.
د) با وجود نظارتی که از طرف مهندس ناظر در اجرای کارها به عمل می‌آید، کارفرماومهندس مشاور حق دارند مصالح مصرفی و کارهای انجام یافته را مورد رسیدگی قرار دهند و اگر مشخصات آنها را مغایر نقشه‌ها و مشخصات فنی تشخیص دهند، پیمانکار متعهد است مصالح و کارهای معیوب را به هزینه خود تعویض نماید. به هرحال، نظارت مهندس ناظر از مسئولیت پیمانکار نمی کاهد و سلب حق از کارفرما و مهندس مشاور نمی کند.
فصل چهارم: تضمین، پرداخت، تحویل کار
ماده۳۴. تضمین انجام تعهدات
موقع امضای پیمان، برای تضمین انجام تعهدات ناشی ازآن، پیمانکار باید ضمانتنامه‌ای معادل ۵ درصد مبلغ اولیه پیمان، صادر شده از طرف بانک مورد قبول کارفرما و طبق نمونه‌ای که ضمیمه اسناد مناقصه بوده است، تسلیم کارفرما کند. ضمانتنامه یاد شده باید تا یک ماه پس از تاریخ تحویل موقت موضوع پیمان معتبر باشد. تا هنگامی که تحویل موقت انجام نشده است، پیمانکار مکلف است برای تمدید ضمانتنامه یاد شده اقدام کند و اگر تا ۱۵ روز پیش از انقضای مدت اعتبار ضمانتنامه پیمانکار موجبات تمدید آن را فراهم نکرده و ضمانتنامه تمدید نشود، کارفرما حق دارد که مبلغ ضمانتنامه را از بانک ضامن دریافت کند و وجه آن را بجای ضمانتنامه، به رسم وثیقه نزد خود نگه دارد. کارفرما تضمین انجام تعهدات را پس از تصویب صورت مجلس تحویل موقت، با توجه به تبصره یک این ماده آزاد میکند.
تبصره۱. حداکثر تا یک ماه پس از تحویل موقت، آخرین صورت وضعیت موقت طبق ماده ۳۷ بدون منظور داشتن مصالح پایکار تنظیم میشود. هرگاه براساس این صورت وضعیت پیمانکار بدهکار نباشد یا جمع بدهی او از نصف کسور تضمین حسن انجام کار کمتر باشد ضمانتنامه انجام تعهدات بی درنگ آزاد میشود. ولی هرگاه میزان بدهی پیمانکار از نصف کسور تضمین حسن انجام کار بیشتر باشد، ضمانتنامه انجام تعهدات، بر حسب مورد طبق شرایط تعیین شده در ماده۴۰ یا ۵۲ آزاد میشود.
تبصره۲. در صورتیکه تمام یا قسمتی از ضمانتنامه انجام تعهدات، به صورت نقد نزد کارفرما باشد یا با رعایت مقررات، به جای ضمانتنامه بانکی از انواع دیگر اوراق بهادار استفاده شود، چگونگی گرفتن تضمین و استرداد آن در هر مورد، طبق شرایطی است که در این پیمان برای ضمانتنامه بانکی تعیین شده است
ماده۳۵. تضمین حسن انجام کار
از مبلغ هر پرداخت به پیمانکار، معادل ۱۰ درصد به عنوان تضمین حسن انجام کار کسر و در حساب سپرده نزد کارفرما نگهداری میشود. نصف این مبلغ پس از تصویب صورت وضعیت قطعی طبق ماده ۴۰ و نصف دیگر آن پس از تحویل قطعی، با رعایت مواد ۴۲ و۵۲ مسترد میگردد.
تبصره- پیمانکار میتواند وجوه سپرده تضمین حسن انجام کار را طبق دستور العمل نافذ در زمان ارجاع کار که شماره و تاریخ آن در اسناد و مدارک پیمان درج شده است، دریافت کند.
ماده۳۶. پیش پرداخت
کارفرما موافقت دارد که بمنظور تقویت بنیه مالی پیمانکار، مبلغی بعنوان پیش پرداخت به پیمانکار پرداخت کند. میزان، روش پرداخت و چگونگی واریز پیش پرداخت و دیگر ضوابط آن، بر اساس دستورالعمل مربوط است که درزمان ارجاع کار نافذ بوده وشماره و تاریخ آن در اسناد و مدارک پیمان درج شده است.
پیمانکار در موعدهای مقرر در دستورالعمل پیشگفته، برای دریافت هریک از اقساط پیش پرداخت، درخواست خود را به مهندس مشاور می‌نویسد.
کارفرما پس از تأیید مهندس مشاور هر قسط پیش پرداخت را در مقابل تضمین تعیین شده در دستورالعمل، بدون اینکه وجوهی از آن کسر شود، پرداخت مینماید. مهلت پرداخت هر قسط پیش پرداخت ۲۰ روز از تاریخ درخواست پیمانکار که به تأیید مهندس مشاور رسیده است، یا ۱۰ روز از تاریخ ارائه تضمین از سوی پیمانکار، هرکدام که بیشتر است، میباشد.
ماده۳۷. پرداختها
الف) در آخر هر ماه، پیمانکار، وضعیت کارهای انجام شده از شروع کار تا آن تاریخ را که طبق نقشه‌های اجرایی، دستور کارها و صورت مجلس هاست اندازه گیری مینماید و مقدار مصالح و تجهیزات پایکار را تعیین میکند، سپس بر اساس فهرست بهای منضم به پیمان، مبلغ صورت وضعیت را محاسبه کرده و آنرا در آخر آن ماه تسلیم مهندس ناظر مینماید. مهندس مشاور صورت وضعیت پیمانکار را از نظر تطبیق با اسناد مدارک پیمان کنترل کرده و در صورت لزوم با تعیین دلیل اصلاح مینماید و آنرا در مدت حداکثر۱۰ روز تاریخ دریافت از سوی مهندس ناظر ،برای کارفرما ارسال می نماید و مراتب را نیز به اطلاع پیمانکار می‌رساند.
کارفرما صورت وضعیت کنترل شده ازسوی مهندس مشاور را رسیدگی کرده و پس از کسر وجوهی که بابت صورت وضعیت موقت قبلی پرداخت شده است و همچنین اعمال کسور قانونی وکسور متعلقه به پیمان، باقیمانده مبلغ قابل پرداخت به پیمانکار را حداکثر ظرف مدت۱۰روز از تاریخ وصول صورت وضعیت، با صدور چک به نام پیمانکار، پرداخت میکند.
با پرداخت صورت وضعیت موقت، تمام کارها و مصالح و تجهیزاتی که در صورت وضعیت مزبور درج گردیده است متعلق به کارفرماست لیکن به منظور اجرای بقیه کارهای موضوع پیمان، به رسم امانت، تا تحویل موقت در اختیار پیمانکار قرار میگیرد.
مقادیر درج شده در صورت وضعیتهای موقت و پرداختهایی که بابت آنها بعمل می‌آید جنبه موقت و علی الحساب دارد و هرنوع اشتباه اندازه گیری و محاسباتی و جز اینها، در صورت وضعیتهای بعدی یا در صورت وضعیت قطعی اصلاح و رفع میشود. به منظور ایجاد امکان برای تهیه رسیدگی و تصویب صورت وضعیت قطعی در مهلتهای تعیین شده در ماده ۴۰، پیمانکار باید ضمن اجرای کار و پس از اتمام هر یک از اجزای آن، نسبت به تهیه متره‌های قطعی و ارائه آنها به مهندس مشاور برای رسیدگی همراه با صورت مجلسها و مدارک مربوط اقدام نماید، این اسناد باید در تهیه صورت وضعیتهای موقت نیز مورد استفاده قرار گیرد.
تبصره۱. هرگاه بعللی صورت وضعیت ارسالی از طرف مهندس مشاور مورد تأیید کارفرما قرار نگیرد، کارفرما پس از وضع کسور تعیین شده در این ماده، تا۷۰ درصد مبلغ صورت وضعیتی را که مهندس مشاور ارسال نموده است، به عنوان علی الحساب و در مدت مقرر در این ماده در وجه پیمانکار پرداخت میکند و صورت وضعیت را همراه با دلایل رد آن، برای تصحیح به مهندس مشاور برمیگرداند، تا پس از اعمال اصلاحات لازم در مدت حداکثر۵ روز، دوباره به شرح یاد شده، برای کارفرما ارسال شود و بقیه مبلغ به ترتیب پیشگفته به پیمانکار پرداخت گردد. در اینصورت، مهلت پرداخت مبلغ صورت وضعیت از تاریخی شروع میشود که صورت وضعیت تصحیح شده تسلیم کارفرما شود.
تبصره۲. هرگاه پیمانکار نسبت به صورت وضعیتی که به شرح پیشگفته اصلاح شده است معترض باشد، اعتراض خودرا با ذکردلیل، حداکثرظرف مدت یک ماه،به کارفرما اعلام میکندتا موردرسیدگی قرار گیرد.
تبصره۳. اگر پیمانکار در موعد مقرر صورت وضعیت موقت را تهیه و تسلیم مهندس ناظر نکند، مهندس مشاور باتأییدکارفرما و به هزینه پیمانکار اقدام به تهیه آن میکند و اقدامات بعدی برای رسیدگی و پرداخت آن را به ترتیب این ماده به عمل می‌آورد. در این حالت هیچگونه مسئولیتی از نظر تأخیر در پرداخت صورت وضعیت مربوط متوجه کارفرما نیست.
ب) در پیمانهایی که مشمول تعدیل آحاد بها هستند، پس از تأیید هر صورت وضعیت موقت از سوی کارفرما، پیمانکار صورت وضعیت تعدیل آحاد بهای آن صورت وضعیت را براساس آخرین شاخصهای اعلام شده محاسبه مینماید و به منظور بررسی و پرداخت به نحوی که دربند“ الف” تعیین شده است، برای مهندس مشاور ارسال میکند.
تبصره- اگربه هردلیل وغیراز قصور پیمانکار، تعدیل کارکردهای هرنیمه ازسال(سه ماهه اول و دوم یاسوم و چهارم) پس از سپری شدن سه ماه از آن نیمه ازسال، باشاخصهای قطعی، پرداخت نشود، طبق بند ۹ماده۳۰ عمل خواهد شد.
ج) برای پرداخت وجوه دیگری که به موجب اسناد و مدارک پیمان به پیمانکار تعلق میگیرد، مهندس مشاور، ظرف مدت ۱۰ روز از تاریخ دریافت صورت حساب پیمانکار، آن را رسیدگی میکند و به کارفرما تسلیم مینماید تا طبق بند “ الف” برای رسیدگی و پرداخت آن اقدام شود.
ماده۳۸. پرداختهای ارزی
هرگاه طبق اسناد و مدارک پیمان، پیمانکار برای بعضی از هزینه‌های اجرایی موضوع پیمان، احتیاج به ارز داشته باشد، بدین ترتیب عمل میشود.
الف) اگر در اجرای بند “ الف”ماده۱۷، برای استخدام متخصصان خارجی در اسناد و مدارک پیمان، پرداخت ارز از سوی کارفرما تعهد شده باشد، کارفرما ارز مورد نیاز را در مقابل پرداخت معادل ریالی آن ازسوی پیمانکار، به نرخ رسمی فروش بانک مرکزی ایران درتاریخ پرداخت،دراختیارپیمانکارقرار میدهد، به شرط آنکه در قرارداد آنها، قسمتی از حقوق که هیچگاه نباید از ۵۰ درصد بیشتر باشد، به ارزپیش بینی شده باشد.
ب) برای تهیه مصالح و تجهیزاتی که در اسناد و مدارک پیمان پرداخت ارز از سوی کارفرما تعهد شده است و باید از خارج از کشور وارد شود و در عملیات موضوع پیمان مصرف گردیده و در کار باقی بماند، پیمانکار باید طبق مشخصات تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان و با توجه به برنامه زمانی تفصیلی، برای تهیه پروفرمای خرید مصالح و تجهیزات مورد بحث، به طوریکه دست کم دارای ۹۰ روز اعتبار باشد، اقدام نماید.پیمانکاربایدبامسئولیت خود،اسناد فروشنده راازلحاظ انطباق مقادیرومشخصات آنها با اسناد و مدارک پیمان، کنترل نماید و پس از تأیید، به مهندس مشاور تسلیم کند.
مهندس مشاور، اسناد دریافتی را بررسی میکند و پس از تأیید، ظرف مدت ۲۰ روز از تاریخ وصول آنها، نظر کارفرما را به پیمانکار ابلاغ مینماید. اسناد مربوط به خرید مصالح و تجهیزات پیشگفته باید به نام کارفرما صادر شود. کارفرما براساس اسناد تأیید شده به حساب پیمانکار اقدام به گشایش اعتبار میکند.
پیمانکار با نظارت کارفرما نسبت به ترخیص مصالح و تجهیرات سفارش شده از گمرک، به هزینه خود اقدام مینماید. پس از آنکه مصالح و تجهیزات یاد شده وارد کارگاه شدوبهای آن به صورت کاریامصالح یاتجهیزات پایکاردر صورت وضعیتها منظور گردید، پرداختهای قبلی که به صورت اعتبار ازطرف کارفرما انجام شده است،از طلب پیمانکار کسر میشود.
ج)اگردراجرای بندهای “ الف” و “ب”، نرخ تسعیرارزنسبت به نرخ آن در تاریخ تسلیم پیشنهاد قیمت پیمانکار تغییرکند، در صورت افزایش نرخ ارز، تفاوت نرخ تسعیر ارز به حساب بستانکاری پیمانکار منظور میشود و در صورت کاهش نرخ ارز به حساب بدهی پیمانکار منظور میگردد.
د) تعدیل نرخ کارهای موضوع بند “ ب”، درصورت شمول تعدیل به این پیمان، تابع مقررات تعدیل خاص طبق دستورالعمل نحوه تعدیل آحادبها که در مورد این پیمان نافذ است، میباشد.
ه)اگر برای خرید ماشین آلات وابزارخاصی که برای اجرای کار مورد نیاز است وامکان تهیه آنها در داخل نیست و باید از خارج از کشور وارد شود، از سوی کارفرما تسهیلات ارزی در اسناد و مدارک پیمان پیش بینی شده باشد، در این مورد، به ترتیب پیش بینی شده عمل میشود. پرداخت هزینه تأمین ماشین آلات و ابزار موضوع این بند به عهده پیمانکار، و مالکیت آنها، متعلق به پیمانکار است.
ماده ۳۹. تحویل موقت
الف) پس از آنکه عملیات موضوع پیمان تکمیل گردید و کار آماده بهره برداری شد، پیمانکار از مهندس مشاور تقاضای تحویل موقت میکند و نماینده خود را برای عضویت در هیأت تحویل معرفی مینماید. مهندس مشاور، به درخواست پیمانکار رسیدگی میکند و در صورت تأیید ضمن تعیین تاریخ آمادگی کار برای تحویل موقت، تقاضای تشکیل هیأت تحویل موقت را از کارفرما مینماید. کارفرما به گونه‌ای ترتیب کار را فراهم میکند که هیأت تحویل، حداکثر در مدت ۲۰ روز از تاریخ آمادگی کار که به تأیید مهندس مشاور رسیده است، در محل کار حاضر شود و برای تحویل موقت اقدام نماید. اگر به نظر مهندس مشاور، عملیات موضوع پیمان آماده بهره برداری نباشد، ظرف مدت هفت روز از دریافت تقاضای پیمانکار، نواقص و کارهایی را که باید پیش از تحویل موقت تکمیل شود، با اطلاع پیمانکار می‌رساند.
هیأت تحویل موقت متشکل از :
نماینده کارفرما
نماینده مهندس مشاور
نماینده پیمانکار
کارفرما تاریخ و محل تشکیل هیأت را به اطلاع مهندس مشاور و پیمانکار می‌رساند و تا تشکیل هیأت، مهندس مشاور، برنامه انجام آزمایشهایی را که برای تحویل کار لازم است تهیه و به پیمانکار ابلاغ میکند تا آن قسمت از وسایل را که تدارک آنها طبق اسناد و مدارک پیمان به عهده اوست، برای روز تشکیل هیأت در محل کار آماده کند. پیمانکار موظف است که تسهیلات لازم را برای هیأت تحویل، فراهم آورد.
آزمایشهای لازم به تشخیص و با نظر اعضای هیأت درمحل انجام میشود، و نتایج آن در صورتمجلس تحویل موقت درج میشود. بجز آزمایشهایی که طبق اسناد و مدارک پیمان هزینه آنها بعهده پیمانکار است، هزینه آزمایشها را کارفرما پرداخت میکند.
هرگاه هیأت تحویل، عیب و نقصی در کارها مشاهده نکند، اقدام به تنظیم صورتمجلس تحویل موقت مینماید. صورتمجلس تحویل موقت را به همراه نتیجه آزمایشهای انجام شده، برای کارفرما ارسال میکنند و نسخه‌ای از آنرا نیز تا ابلاغ از سوی کارفرما، در اختیار پیمانکار قرار میدهند. کارفرما پس از تأیید، تحویل موقت عملیات موضوع پیمان را به پیمانکار ابلاغ مینماید.
هرگاه هیأت تحویل، عیب و نقصی در کارها مشاهده نماید، اقدام به تنظیم صورت مجلس تحویل موقت با تعیین مهلتی برای رفع نقص میکند و فهرستی از نقایص و معایب کارها و عملیات ناتمام و آزمایشهایی که نتیجه آن بعداً معلوم میشود را تنظیم و ضمیمه صورت مجلس تحویل موقت مینماید و نسخه‌ای از آن را به پیمانکار میدهد. پس از اعلام رفع نقص از جانب پیمانکار، مهندس مشاور، به اتفاق نماینده کارفرما، دوباره عملیات را بازدید میکند و اگر براساس فهرست نقایص اعلام شده هیچگونه عیب و نقصی باقی نمانده باشد، مهندس مشاور، صورت مجلس تحویل موقت وگواهی رفع نقایص و معایب را که به امضای نماینده کارفرما، مهندس مشاوروپیمانکاررسیده است، همراه با نتایج آزمایشهای خواسته شده، برای کارفرما ارسال میکند تا پس از تأیید کارفرما، به پیمانکار ابلاغ شود. اگر به تشخیص کارفرما، حضور نماینده او در بازدید از کار وگواهی رفع نقص ضروری نباشد، به مهندس مشاورنمایندگی میدهد تا بجای نماینده کارفرما اقدام کند.
تاریخ تحویل موقت، تاریخ تشکیل هیأت در محل و تحویل کار به کارفرماست که در صورتمجلس تحویل موقت درج میشود تاریخ شروع دوره تضمین، تاریخ تحویل موقت است، به شرط آنکه هیأت تحویل، هیچگونه نقصی درکار مشاهده نکند یا نقایص در مهلتی که از طرف هیأت تعیین شده است، رفع شود.اگرزمانیکه پیمانکار صرف رفع نواقص میکند، بیش از مهلت تعیین شده باشد،تاریخ و تحویل موقت، همان تاریخ تشکیل هیأت وتحویل کار به کارفرماست، ولی تاریخ شروع دوره تضمین، تاریخ رفع نقص است که به تأیید مهندس مشاور رسیده باشد.
اگر هیأت تحویل موقت، دیرتر از موعد مقرر (۲۰روز از تاریخ اعلام آمادگی کار ازسوی پیمانکار که به تأیید مهندس مشاور رسیده است) در محل حاضر شود و برای تحویل موقت اقدام نماید، تاریخ تحویل موقت تاریخ تشکیل هیأت در محل و تحویل کار به کارفرماست و در این حالت، اگر هیأت نقصی در کار مشاهده نکند یا نقایص در مهلتی که از سوی هیأت تعیین شده است رفع شود، تاریخ شروع دوره تضمین ۲۰ روز پس از تاریخ اعلام آمادگی کار از سوی پیمانکار که به تأیید مهندس مشاور رسیده است میباشد، مگر آنکه زمانی که پیمانکار صرف رفع نقص میکند، بیش از مهلت تعیین شده باشد که در اینصورت، تاریخ شروع دوره تضمین، برابر تاریخ رفع نقص که به تأییدمهندس مشاوررسیده است، منهای مدت تأخیر تشکیل هیأت درمحل(نسبت به مهلت۲۰روز) میباشد.کارفرما باید هزینه‌های حفظ و نگهداری از کار را برای مدت تأخیر در تحویل موقت (نسبت به مهلت ۲۰ روز) به پیمانکار پرداخت کند.
ب) در صورتیکه در اسناد و مدارک پیمان، برای تکمیل و تحویل موقت قسمتهای مستقلی از کار، زمانهای مجزایی پیش بینی شده باشد، یا به نظر کارفرما، بهره برداری از قسمتهای مستقلی از کار پیش از تکمیل کل کار مورد نیاز باشد، کارفرما با رعایت این ماده، قسمتهای پیشگفته را تحویل موقت گرفته و اقدامهای پس از تحویل موقت مانند آزادنمودن تضمین انجام تعهدات،شروع دوره تضمین، تحویل قطعی، استردادکسور تضمین حسن انجام کار،رابه تناسب آن قسمت از کار را که تحویل موقت گردیده است، طبق اسناد و مدارک پیمان، به صورت مستقل انجام میدهد.
ج) اگر با توجه به بند “ الف” ماده ۲۹، عملیات موضوع پیمان تا حد ۱۲۵درصد مبلغ اولیه پیمان انجام شود، ولی کارهای اجرا شده قابل بهره برداری نباشد و پیمانکار برای ادامه کار موافقت نکند، کارفرما طبق ماده ۴۸ به پیمان خاتمه میدهد.
د) در صورتی که عملیات موضوع پیمان طبق این ماده آماده تحویل موقت شود، ولی پیمانکار تقاضای تحویل کار را نکند، مهندس مشاور آماده بودن کار برای تحویل موقت را به کارفرما اعلام مینماید تا کارفرما.
طبق این ماده برای تشکیل هیأت و تحویل موقت کار اقدام کند. اگر پس از۱۰ روز از تاریخ ابلاغ کارفرما، پیمانکار نماینده خود را برای تحویل موقت معرفی نکند، کارفرما با تأمین دلیل به وسیله دادگاه محل، نسبت به تحویل موقت موضوع پیمان، طبق این ماده اقدام مینماید. در این حالت، پیمانکار حق هیچگونه اعتراضی در این مورد ندارد.
ه) پس از تقاضای پیمانکار برای تحویل موقت، در صورتیکه آماده بودن کار برای تحویل موقت مورد تأییدمهندس مشاور باشد ولی تدارکات لازم برای راه اندازی و انجام آزمایشهای موردنیازمانندآب و برق که باید از سوی کارفرما تأمین شود فراهم نباشد نحوه تحویل موقت و تحویل قطعی و آزاد کردن تضمینهای پیمانکار با رعایت حقوق طرفین پیمان طبق نظر هیأتی متشکل از نماینده سازمان برنامه و بودجه، نماینده کارفرما و نماینده پیمانکار میباشد. نظر این هیأت قطعی و لازم الاجرا است.
و) پیمانکار موظف است که پس از تحویل موقت، تمام وسایل، ماشین آلات و ابزار اضافی متعلق به خود در محلهای تحویلی کارفرما را ظرف مدت مناسبی که مورد قبول مهندس مشاور باشد، از محلهای یاد شده خارج کند. به علاوه، پیمانکار باید ظرف مدت معینی که توسط مهندس مشاور تعیین میشود، ساختمانها و تأسیسات موقتی را که برای اجرای کار در محلهای تحویلی کارفرما ساخته است تخریب یا پیاده کند و مصالح و مواد زائدآن را ازمحل کارخارج وکارگاه را به هزینه خودتمیزکند. در غیر اینصورت،کارفرما میتواند برای خارج نمودن آنها به هر نحو که مقتضی بداند عمل نماید و هزینه‌های آن را به حساب بدهکاری و پیمانکار منظور دارد. در اینصورت، پیمانکار حق اعتراض نسبت به کارفرما و ادعای ضرر و زیان به اموال و داراییهای خود را ندارد.
با توجه به اینکه مالکیت ساختمانهای پیش ساخته و مصالح بازیافتی و قطعات پیش ساخته ساختمانها و تأسیسات تجهیزکارگاه که به وسیله پیمانکار در محلهای تحویلی کارفرما نصب یا احداث شده است، متعلق به پیمانکار است، هرگاه تمام یا قسمتی از این ساختمانها وتأسیسات موقت پیمانکار مورد احتیاج کارفرما باشد، با توجه به اینکه در این حالت نباید وجهی بابت برچیدن ساختمانها و تأسیسات یاد شده به پیمانکار پرداخت شود، قیمت آن با تراضی طرفین تعیین و به کارفرما فروخته و تحویل میشود.
ماده۴۰. صورت وضعیت قطعی
پیمانکار باید حداکثر تا یک ماه از تاریخ تحویل موقت، صورت وضعیت قطعی کارهای انجام شده را براساس اسناد و مدارک پیمان، بدون منظور نمودن مصالح و تجهیزات پایکار تهیه کند و برای رسیدگی. به مهندس مشاور تسلیم نماید. مهندس مشاور صورت وضعیت دریافت شده را رسیدگی نموده و ظرف مدت سه ماه برای تصویب کارفرما ارسال مینماید.
کارفرماصورت وضعیت دریافت شده راظرف مدت دوماه از تاریخ وصول رسیدگی میکند و نظر نهایی خود را ضمن ارسال یک نسخه از آن به پیمانکار، اعلام می‌دارد.
در صورتی که پیمانکار، ظرف مهلت تعیین شده، برای تهیه صورت وضعیت قطعی اقدام نکند، با تأیید کارفرما، مهندس مشاور به هزینه پیمانکار، اقدام به تهیه آن میکند و پس از امضای پیمانکار برای تصویب کارفرما ارسال می‌دارد. در صورتیکه پیمانکار از امضای صورت وضعیت خودداری کند، مهندس مشاور بدون امضای پیمانکار، صورت وضعیت را برای کارفرما می‌فرستد.
در حالتی که پیمانکار صورت وضعیت را قبلاً امضا نموده است اگر اعتراضی نسبت به نظر کارفرما داشته باشد یا در حالتی که صورت وضعیت را قبلاً امضانکرده است ونسبت به نظرکارفرمااعتراض دارد، اعتراض خود را حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ وصول صورت وضعیت، با ارائه دلیل و مدرک یکجا به اطلاع کارفرما می‌رساند. کارفرما حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ وصول نظر پیمانکار، به موارد اعتراض رسیدگی میکند و قبول یا رد آنها را اعلام مینماید.
پیمانکار میتواند برای تعیین تکلیف آن قسمت از اعتراض خود که موردقبول کارفرما واقع نمی شود، طبق ماده ۵۳ اقدام نماید.
در صورتیکه پیمانکار ظرف مدت تعیین شده به صورت وضعیت اعتراض نکند، صورت وضعیت قطعی از طرف پیمانکار قبول شده تلقی میشود.
مقادیر کارها که به ترتیب بالا در صورت وضعیت قطعی منظور میشود، به تنهایی قاطع است و مأخذ تسویه حساب قرار میگیرد، هر چند که بین آنها و مقادیری که در صورت وضعیتهای موقت منظور گردیده است، اختلاف باشد.
تبصره – درمواردیکه طبق مواد ۴۷ یا ۴۸، پس از فسخ یا خاتمه پیمان، اقدام به تهیه صورت وضعیت قطعی میشود، مهلت تهیه صورت وضعیت قطعی، از تاریخ صورت برداری یا تا ریخ تحویل کارهای انجام شده میباشد.
ماده۴۱. تحویل قطعی
در پایان دوره تضمین تعیین شده در ماده ۵ موافقتنامه، کارفرما بنا به تقاضای پیمانکار و تأیید مهندس مشاور، اعضای هیأت تحویل قطعی و تاریخ تشکیل هیأت را، به همانگونه که در ماده ۳۹ برای تحویل موقت پیش بینی شده است، معین و به پیمانکار ابلاغ میکند. هیأت تحویل قطعی، پس ازبازدید کارها هرگاه عیب و نقصی که ناشی از کار پیمانکار باشد، مشاهده ننماید موضوع پیمان را تحویل قطعی میگیرد و بیدرنگ صورتمجلس آن را تنظیم و برای کارفرما ارسال میکند و نسخه‌ای از آن راتا ابلاغ ازسوی کارفرما، به پیمانکار میدهد و سپس کارفرما تصویب تحویل قطعی کار را به پیمانکار ابلاغ مینماید.
- تبصره۱. هرگاه هیأت تحویل قطعی،عیب ونقصی ناشی ازکارپیمانکارمشاهده کند، برای رفع آنها طبق ماده ۴۲ رفتار میشود.
- تبصره۲. اگرپیمانکار، درپایان دوره تضمین تعیین یادشده درماده۵ موافقتنامه تقاضای تحویل قطعی کارراننماید، مکلف به رفع نواقص ناشی ازکارخود که تاتاریخ تقاضای تحویل قطعی بروزکرده است میباشد و تاریخ تقاضای پیمانکار، ملاک اقدامات مربوط به تحویل قطعی است.
- تبصره۳. اگر کارفرما با وجود تقاضای پیمانکار، اقدام به اعزام هیأت تحویل نکند و این تأخیر بیش از دو ماه بطول انجامد و پس از درخواست مجدد پیمانکار و انقضای یک ماه از تاریخ تقاضای مجدد، کارفرما در این زمینه اقدامی نکند، عملیات موضوع پیمان تحویل قطعی شده تلقی میگردد و باید اقدامات پس از تحویل قطعی در مورد آن انجام شود.
ماده۴۲. مسئولیتهای دوره تضمین
اگردردوره تضمین، معایب ونواقصی درکارببینندکه ناشی ازکارپیمانکارباشد،پیمانکار مکلف است که آن معایب و نقایص را به هزینه خود رفع کند. برای این منظور، کارفرما مراتب را با ذکر معایب و نقایص و محل آنها به پیمانکار ابلاغ میکند و پیمانکار بایدحداکثر۱۵روزپس ازابلاغ کارفرما،شروع به رفع معایب و نواقص کند و‌آنها را طی مدتی‌که مورد قبول‌کارفرماست، رفع نماید.
هرگاه پیمانکار در انجام این تعهد قصور ورزد یا مسامحه کند، کارفرما حق دارد آن معایب و نقایص را خودش یا به ترتیبی که مقتضی بداند رفع نماید و هزینه آنرا به اضافه ۱۵ درصد، از محل تضمین پیمانکار یا هرنوع مطالبات و سپرده‌ای که پیمانکار نزد او دارد، برداشت نماید.
هزینه‌های حفاظت، نگهداری و بهره برداری کارهای تحویل شده در دوره تضمین بعهده کارفرماست.
فصل پنجم: حوادث قهری، فسخ، ختم، تعلیق، هزینه تسریع، خسارت تأخیر، تسویه حساب، حل اختلاف
ماده۴۳. بروزحوادث قهری
جنگ، اعم ازاعلام شده یانشده،انقلابهاواعتصابهای عمومی، شیوع بیماریهای واگیردار، زلزله، سیل و طغیانهای غیرعادی، آتش سوزیهای دامنه دارو مهار نشدنی، طوفان وحوادث مشابه وخارج ازکنترل دو طرف پیمان که در منطقه اجرای کار وقوع یابد و ادامه کار را برای پیمانکار ناممکن سازد، جزء حوادث قهری به شمارمیرود ودرصورت بروز آنها، به ترتیب زیر عمل میشود. در بروز حوادث قهری، هیچ یک از دو طرف، مسئول خسارتهای وارد شده به طرف دیگر در اثر این حوادث نیست.
الف) پیمانکار موظف است که حداکثر کوشش خود را برای حفاظت از کارهای اجرا شده که در وضعیت قهری رها کردن آنها منجر به زیان جدی میشود و انتقال مصالح و تجهیزات پایکار به محلهای مطمئن و ایمن، به کار برد. کارفرما نیز باید تمام امکانات موجود خود را درمحل، درحدامکان، برای تسریع در این امر، در اختیار پیمانکار قرار دهد.
ب) در مورد خسارتهای وارد شده به کارهای موضوع پیمان، تأسیسات و ساختمانهای موقت، ماشین آلات و ابزار و وسایل پیمانکار، به شرح زیر عمل میشود.
۱) هرگاه خسارتهای وارد شده به کارهای موضوع پیمان، مشمول بیمه موضوع بند “ج” ماده ۲۱ باشد، برای جبران آن، طبق همان ماده اقدام میشود.
۲) اگر خسارتهای وارد شده به کارهای موضوع پیمان مشمول بیمه بند“ج”ماده ۲۱ نیست یا میزان آن برای جبران خسارتها کافی نباشد، جبران خسارت بعهده کارفرماست.
۳)جبران خسارتهای وارد شده به ساختمانها و تأسیسات موقت، ماشین آلات و ابزار و وسایل پیمانکار، با توجه به بند “ د” ماده ۲۱، به عهده پیمانکار است.
منظورازجبران خسارتهای یاد شده دربندهای“ب – ۱”و“ب – ۲”اعاده کارها به صورت پیش از وقوع حادثه است.پس از رفع وضعیت قهری، اگرکارفرمااعاده کارها را به حالت پیش از وقوع حادثه لارم و میسر بداند پیمانکار مکلف است که اجرای کارها را بی درنگ آغاز کند. در اینصورت، تمدید مدت مناسبی برای اعاده کارهابه وضع اولیه،ازسوی پیمانکارپیشنهاد میشود که پس از رسیدگی و تأیید مهندس مشاور و تصویب کارفرما، به پیمانکار ابلاغ میگردد.
ج) اگر کارفرما ادامه و اعاده کارها به وضع اولیه را ضروری تشخیص ندهد،یااگروضعیت قهری بیش از شش ماه ادامه یابد، بدون رعایت بند “ د” ماده ۴۸، طبق ماده ۴۸، به پیمان خاتمه میدهد.
کارفرما هزینه‌های توقف کار پیمانکار را برای مدت مازاد بر یک ماه اول، طبق بندهای “ ب” و “ج” ماده ۴۹ پرداخت میکند.
ماده۴۴. ممنوعیت قانونی
پیمانکار اعلام میکند که در موقع عقد پیمان، مشمول قانون منع مداخله، مصوب بیست و دوم دیماه یکهزار و سیصد و سی و هفت نیست و در صورتیکه خلاف آن برای کارفرما محرز شود، پیمان فسخ و طبق ماده ۴۷ رفتار میشود.
هرگاه ضمن انجام کار تا تحویل موقت، پیمانکار به علل زیر، مشمول قانون پیش گفته شود :
الف)تغییراتی که در صاحبان سهام، میزان سهام، مدیران یا بازرسان شرکت پیمانکار پیش آید.
ب) تغییراتی که در دستگاههای دولت یا کارفرما پیش آید.
در حالت “ الف” پیمان فسخ و طبق ماده ۴۹ رفتار میشود. در حالت “ ب” به محض وقوع منع قانونی، پیمانکار مکلف است که مراتب را به کارفرما اعلام کند و در صورتی که منع قانونی رفع نشود، کارفرما به پیمان خاتمه میدهد و طبق ماده ۴۸ با پیمانکار عمل میکند و اگر پیمانکار مراتب را به موقع به کارفرما اعلام نکند، پیمان فسخ و طبق ماده ۴۷ رفتار میشود.
| فصل پنجم – حوادث قهری، فسخ، ختم، تعلیق، هزینه تسریع، خسارت تاخیر، تسویه حساب، حل اختلاف ۴۳ |
ماده۴۵. حقوق انحصاری ثبت شده
الف) پیمانکار کارفرما را در مقابل تمام دعاوی، خسارتها، و مطالبات مربوط به نقض احتمالی حقوق ثبت شده، تألیفات، علائم یا نامهای تجاری ودیگر حقوق حمایت شده که در اجرای موضوع پیمان ایجاد شود، مصون می‌دارد.
ب)کارفرما تأیید مینماید که مفاد اسناد و مدارک پیمان به گونه‌ای نیست که موجب نقض حقوق حمایت شده شود. در صورتی که برای پیمانکار معلوم شود که رعایت اسناد و مدارک پیمان ناگزیر در مواردی موجب نقض حقوق حمایت شده میگردد، باید پیش از هر نوع اقدام در مورد آنها مراتب را به مهندس مشاوراعلام کند تا کارفرما نسبت به انجام تغییرات لازم، به گونه‌ای که نقض حقوق حمایت شده بر طرف شود، اقدام نماید و نتیجه را به پیمانکار ابلاغ کند.
ماده۴۶. موارد فسخ پیمان
الف)کارفرما میتواند در صورت تحقق هر یک از موارد زیر، پیمان را طبق ماده ۴۷ فسخ کند.
۱) تأخیردر تحویل گرفتن کارگاه از جانب پیمانکار بیش از مهلت تعیین شده در بند “ ب” ماده ۲۸.
۲)تأخیر در ارائه برنامه زمانی تفصیلی به مدت بیش از نصف مهلت تعیین شده برای تسلیم آن.
۳) تأخیر در تجهیز کارگاه برای شروع عملیات موضوع پیمان، بیش از نصف مدت تعیین شده در بند “ج” ماده ۴ موفقتنامه. فسخ پیمان در این حالت، درصورتی مجاز است که کارفرما قسمتی از پیش پرداخت را که باید بعد از تحویل کارگاه پرداخت کند، پرداخت کرده باشد.
۴) تأخیر در شروع عملیات موضوع پیمان، بیش از یک دهم مدت اولیه پیمان یا دو ماه هر کدام که کمتر است.
۵) تأخیر در اتمام هر یک از کارهای پیش بینی شده در برنامه زمانی تفصیلی، بیش از نصف مدت تعیین شده برای آن کار با توجه به ماده ۳۰.
۶) تأخیر در اتمام کار به مدت بیش از یک چهارم مدت پیمان با توجه به ماده۳۰.
۷) عدم شروع کار پس از رفع وضعیت قهری موضوع ماده ۴۳ و ابلاغ شروع کار از سوی کارفرما.
۸) بدون سرپرست گذاشتن کارگاه یا تعطیل کردن کار، بدون اجازه کار فرما، بیش از ۱۵روز.
۹) عدم انجام دستور مهندس مشاور برای اصلاح کارهای انجام شده معیوب، طبق بند “ د ” ماده۳۲.
۱۰) انحلال شرکت پیمانکار.
۱۱) ورشکستگی پیمانکار یا توقیف ماشین آلات و اموال پیمانکار از سوی محاکم قضایی به گونه‌ای که موجب توقف یا کندی پیشرفت کار شود.
۱۲) تأخیر بیش از یک ماه در پرداخت دستمزد کارگران، طبق بند “ و” ماده ۱۷.
۱۳) هرگاه ثابت شود که پیمانکار برای تحصیل پیمان یا اجرای آن به عوامل کارفرما حق العمل، پاداش یا هدایایی داده است، یا آنها یا واسطه‌های آنها را در منافع خود سهیم کرده است.
ب) در صورت احراز موارد زیر، کارفرما پیمان را فسخ میکند.
۱) واگذاری پیمان به شخص ثالث.
۲) پیمانکار مشمول ممنوعیت قانونی ماده ۴۴ گردد، به استثنای حالت پیش بینی شده در بند “ ب” آن، برای شمول ماده ۴۸.
ماده۴۷. اقدامات فسخ پیمان
الف) درصورتی که بعلت بروز یک یا چند مورد از حالتهای درج شده در ماده ۴۶، کارفرما پیمان را مشمول فسخ تشخیص دهد، نظر خود را با ذکر مواردی که به استناد آنها پیمانکار را مشمول فسخ می‌داند، به پیمانکار ابلاغ میکند.
پیمانکار مکلف است که درمدت ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ کارفرما، در صورتی که دلایلی حاکی از عدم انطباق نظر کارفرما با موارداعلام شده داشته باشد، مراتب را به اطلاع کارفرما برساند.اگرظرف مهلت تعیین شده، پاسخی از سوی پیمانکار نرسد یا کارفرما دلایل اقامه شده او را مردود بداند، کارفرما فسخ پیمان را به پیمانکار ابلاغ میکند و بدون احتیاج به انجام دادن تشریفات قضایی، به ترتیب مفاد این ماده، عمل مینماید.
در صورتیکه تصمیم کارفرما برای فسخ پیمان به استناد موارد درج شده در بند الف ماده ۴۶ باشد، موضوع فسخ پیمان باید بدواً به وسیله هیأتی متشکل از سه نفر به انتخاب وزیر یا بالاترین مقام سازمان کارفرما (در مورد سازمانهایی که تابع هیچ یک از وزارتخانه‌ها نیستند)بررسی و تأیید شود و مورد موافقت وزیر یا بالاترین مقام سازمان کارفرما قرار گیرد و سپس به پیمانکار ابلاغ شود.
ب)کارفرما تضمین انجام تعهدات و تضمین حسن انجام کار کسر شده را ضبط و به حساب خزانه واریز میکند و بی درنگ کارگاه، تأسیسات و ساختمانهای موقت، مصالح و تجهیزات ماشین آلات و ابزار و تمام تدارکات موجود در آن را در اختیار میگیرد و برای حفاظت آن اقدام معمول می‌دارد. سپس بی درنگ از پیمانکار دعوت میکند که ظرف یک هفته نماینده‌ای برای صورت برداری و تهیه صورت مجلس کارهای انجام شده و تمام مصالح و تجهیزات ماشین آلات و ابزار و تمام تدارکات دیگرکه درکارگاه موجود است، معرفی نماید. هرگاه پیمانکار از معرفی نماینده ظرف مدت تعیین شده خودداری کند یا نماینده معرفی شده از جانب او در موعد مقرر برای صورت برداری حاضر نشود، کارفرما به منظور تأمین دلیل، با حضور نماینده دادگاه محل، برای صورت برداری اقدام مینماید و پیمانکارحق هیچگونه اعتراضی دراین مورد را ندارد. پس از صورت برداری، پیمانکار بی درنگ، طبق ماده۴۰، اقدام به تهیه صورت وضعیت قطعی از کارهای انجام شده میکند.
ج) کارفرما تأسیسات و ساختمانهای موقت را که در کارگاه احداث شده و برای ادامه کار مورد نیاز است، در اختیار میگیرد و بهای آنرا برابر ارزش مصالح و تجهیزات بازیافتی که با توافق دو طرف تعیین میشود باتوجه به اینکه دراینگونه مواردنبایدوجهی بابت برچیدن کارگاه به پیمانکار پرداخت شود، به حساب طلب پیمانکار منظور مینماید. اگر تأسیسات و ساختمانها پیشگفته در خارج از محلهای تحویلی کارفرما ایجاد شده باشد، کارفرما بهای اجاره آنها را که با توافق دو طرف تعیین میشود، برای مدتی که به منظور تکمیل کار در اختیار خواهد داشت، به پیمانکار پرداخت میکند.
د) کارفرما میتواند ماشین آلات و ابزار و وسایل متعلق به پیمانکار را که در کارگاه موجود است و به تشخیص خود برای اتمام کار مورد نیاز بداند، برای مدت مناسبی که برای جایگزین کردن آنها با ماشین آلات دیگر لازم است در اختیار بگیرد و هزینه اجاره آنها را که با توافق دو طرف تعیین میشود، به حساب طلب پیمانکار منظور نماید. کارفرما نمی تواند بدون موافقت پیمانکار ماشین آلات او را بیش از مدتهای تعیین شده در زیر در اجاره خود بگیرد.
۱) در مورد ماشین آلات ثابت مانند دستگاه مرکزی بتن، کارخانه آسفالت و ماشین آلات خاصی که نام آنها در شرایط خصوصی پیمان پیش بینی شده است، برابر مدتی‌که از رابطه زیر بدست می‌آید.
مبلغ صورت وضعیت قطعی:
مدت اولیه پیمان × ( – ۱ )+ ۳ ماه = مدت اختیار کارفرما برای اجاره مبلغ پیمان
۲) در مورد سایر ماشین آلات، برابر ده ماه.
اگر پیمانکار به کارفرما بدهکار باشد، کارفرما به میزان طلب خود، اقلامی از ماشین آلات و ابزار و وسایل پیمانکار را که توسط کارشناس یا کارشناسان منتخب طرفین ارزیابی میشود در اختیار میگیرد و با رعایت قوانین جاری کشور، به تملک قطعی خود در می‌آورد.
ه) کارفرما از مصالح و تجهیزات پایکار آنچه مطابق مشخصات بوده و برای اجرای پیمان تهیه شده است قبول میکند و بهای آنرا بر اساس نرخ متعارف روز در تاریخ خرید که مورد توافق دو طرف باشد، به حساب طلب پیمانکار منظور مینماید.
و) پیمانکار با دریافت ابلاغ فسخ پیمان، بی درنگ فهرست مصالح و تجهیزات سفارش شده برای اجرای کار همراه با شرایط خرید آنها برای کارفرما ارسال مینماید. کارفرما تا ده روز از دریافت فهرست پیشگفته، اقلامی از مصالح و تجهیزات سفارش شده را که مورد نیاز تشخیص میدهد به پیمانکار اعلام مینماید تا پیمانکار قرارداد خرید آنها را به کارفرما منتقل نماید. مبالغی که بابت خرید این مصالح و تجهیزات از سوی پیمانکار تأدیه شده است، در مقابل تسلیم اسناد و مدارک آن به حساب طلب پیمانکار منظور میگردد و تأدیه بقیه بهای خرید و هر نوع تعهد مربوط به آنها بعهده کارفرما خواهد بود.
ز ) هرگاه پیمانکار ظرف دو هفته از تاریخ ابلاغ کارفرما، به منظور توافق در اجرای بندهای “ج”، “د” و “ه”حاضر نشود یا توفق بین طرفین حاصل نگردد،کارفرما یک یا چند کارشناس رسمی دادگستری انتخاب مینماید. نظراین کارشناس یا کارشناسان برای طرفین قطعی است وحق الزحمه آنان را کارفرما می‌پردازد و به حساب بدهی پیمانکار منظور میکند.
ح) پیمانکار مکلف است که مازاد مصالح و تجهیزات ودیگر تدارکات خودرا که در محلهای تحویلی کارفرماباقی مانده است، حداکثر ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ کارفرما از محلهای یاد شده خارج کند.در غیر این صورت، کارفرما میتواند برای خارج کردن آنها به هرنحوکه مقتضی بداند عمل کند و هزینه‌های آن را به حساب بدهکار پیمانکار منظور دارد. در این حالت، پیمانکار نمی تواند نسبت به ضرر و زیان وارد شده به اموال و داراییهای خود، دعوایی مطرح نماید.
ط) از تاریخ ابلاغ فسخ پیمان تا تاریخی که صورت برداریها و ارزیابی طبق این ماده پایان می‌یابد، نصف هزینه‌های مربوط به نگهداری و حفاظت کارگاه بعهده کارفرما و نصف دیگر به عهده پیمانکار است. این مدت نباید بیشتر از سه ماه شود، در غیر این صورت هزینه‌های مربوط به نگهداری و حفاظت کارگاه برای ایام بیش از سه ماه، بعهده کارفرماست.
ماده ۴۸. خاتمه پیمان
هرگاه پیش از ایام اتمام کارهای موضوع پیمان، کارفرما بدون آنکه تقصیری متوجه پیمانکار باشد، بنا به مصلحت خود یا علل دیگر، تصمیم به خاتمه دادن پیمان بگیرد، خاتمه پیمان را با تعیین تاریخ آماده کردن کارگاه برای تحویل، که نباید بیشتر از ۱۵ روز باشد، به پیمانکار ابلاغ میکند. کارفرما کارهایی را که ناتمام ماندن آنها موجب بروز خطر یا زیان مسلم است در این ابلاغ تعیین میکند و مهلت بیشتری به پیمانکار میدهد تا پیمانکار بتواند در آن مهلت، این گونه کارها را تکمیل کند وکارگاه را آماده تحویل نماید.
اقدامات پس از خاتمه دادن پیمان به شرح زیر است :
الف) کارفرما آن قسمت ازکارها را که ناتمام است،طبق مقررات درج شده درماده ۴۱ تحویل قطعی و آن قسمت را که پایان یافته است طبق مقررات تعیین شده در ماده ۳۹ تحویل موقت میگیرد. اگر معایبی در کارهای نیمه تمام مشاهده شود، پیمانکار مکلف است، به هزینه خود، در مدت زمان مناسبی که با توافق کارفرما تعیین میشود، رفع عیب نماید و سپس تحویل قطعی دهد. در صورتیکه پیمانکار در مهلت مقرر رفع نقص نکند، کارفرما طبق بند “ د” ماده ۳۲ اقدام به رفع نقص میکند. تا حدی که مورد لزوم و درخواست کارفرماست، پیمانکار باید نقشه ها، کاتالوگها، قراردادهای با پیمانکار جزء و سایر مدارک اجرای کار را تحویل کارفرما دهد.
ب) صورت وضعیت کارهای انجام شده طبق ماده ۴۰ تهیه میشود.
ج) در مورد مصالح و تجهیزات موجود و سفارش شده، به شرح زیر، اقدام میشود :
- مصالح و تجهیزات موجوددرکارگاه که طبق مشخصات فنی بوده وبرای اجرای موضوع پیمان تهیه شده است، اندازه گیری و بهای آنها بر اساس نرخ متعارف روز در تاریخ خرید، که مورد توافق دو طرف باشد، در صورت وضعیت قطعی منظور میشود.
- پیمانکار با دریافت ابلاغ خاتمه پیمان، بی درنگ فهرست مصالح و تجهیزات ارائه شده برای اجرای کار را همراه با شرایط خریدآنها برای کارفرما ارسال مینماید. کارفرما تا ده روز از دریافت فهرست پیشگفته، اقلامی از مصالح و تجهیزات سفارش شده را که مورد نیاز تشخیص میدهد به پیمانکار اعلام مینماید تا پیمانکار قرارداد خرید آنها را به کارفرما منتقل نماید. مبالغی که بابت خرید این مصالح و تجهیزات از سوی پیمانکار تأدیه شده است، در مقابل تسلیم اسناد و مدارک آن به حساب طلب پیمانکار منظور میگردد و تأدیه بقیه بهای خرید و هرنوع تعهد مربوط به آنها به عهده کارفرما خواهد بود.
- پیمانکار باید بیدرنگ پس از دریافت ابلاغ خاتمه پیمان، تمام قراردادهای خود با پیمانکاران جزء و اشخاص ثالث را خاتمه دهد. خاتمه قراردادهای خرید مصالح و تجهیزاتی که مورد نیاز کارفرما نیست پس از اعلام نظر کارفرما طبق بند ۲، انجام میشود.
د) در صورتیکه پیمانکار به منظور اجرای موضوع پیمان، در مقابل اشخاص ثالث تعهداتی کرده است و در اثر خاتمه دادن به پیمان ملزم به پرداخت هزینه و خسارتهایی به آن اشخاص گردد، این هزینه‌ها و خسارتها، پس از رسیدگی و تأیید کارفرما، به حساب بستانکاری پیمانکار منظور میشود
ه) کارفرما تأسیسات وساختمانهای موقتی راکه درکارگاه احداث شده است، در اختیار میگیرد. بهای این تأسیسات و ساختمانها با در نظر گرفتن پرداختهایی که قبلاً به پیمانکار شده است، با توافق دو طرف تعیین میشود و به حساب طلب پیمانکار منظور میشود و بابت آنها وجهی به عنوان برچیدن کارگاه پرداخت نمی شود. اگر تأسیسات و ساختمانهای پیشگفته در خارج از محلهای تحویلی کارفرما ایجاد شده باشد، کارفرما بهای اجاره آنها را که با توافق دو طرف تعیین میشود، برای مدتی که به منظور تکمیل کار در اختیار خواهد داشت به پیمانکار پرداخت میکند.
و) پیمانکار مکلف است که مازاد مصالح و تجهیزات و دیگر تدارکات خود را که در محلهای تحویلی کارفرما باقی مانده است،حداکثرظرف سه ماه ازتاریخ ابلاغی کارفرما، ازمحلهای یاد شده خارج کند.در غیر اینصورت کارفرمامیتواند، برای خارج کردن آنها به هر نحوکه مقتضی بداند عمل نماید و هزینه‌های آن را به حساب بدهی پیمانکار منظوردارد. در این صورت، پیمانکار نمی تواند نسبت به ضرر و زیان وارد شده به اموال و داراییهای خود دعوایی مطرح نماید.
ز) در مورد تضمینهای پیمانکار، به ترتیب زیر، عمل میشود.
- تضمین انجام تعهدات پیمان، طبق روش تعیین شده در تبصره ۱ ماده ۳۴ آزاد میشود، با این تفاوت که آخرین صورت وضعیت موقت موضوع تبصره پیشگفته، حداکثر تا یک ماه پس از تحویل کار، اعم از قسمت‌تحویل موقت شده‌و قسمت تحویل قطعی‌شده، با احتساب مصالح پایکار تهیه میشود.
- تضمین حسن انجام کار قسمت تحویل موقت شده و قسمت تحویل قطعی شده، هریک جداگانه طبق ماده ۳۵ آزاد میشود.
ماده ۴۹. تعلیق
الف) کارفرما میتوانددر مدت پیمان، اجرای کار را برای یکبار و حداکثرسه ماه معلق کند در این صورت باید مراتب را با تعیین تاریخ شروع تعلیق به پیمانکار اطلاع دهد. در مدت تعلیق، پیمانکار مکلف است که تمام کارهای انجام شده، مصالح و تجهیزات پایکار، تاسیسات و ساختمانهای موقت را براساس پیمان بطور شایسته، حفاظت و حراست کند.
ب) کارفرما هزینه‌های بالاسری پیمانکار را در دوران تعلیق، به میزان تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان، به پیمانکار می‌پردازد. اگر در اسناد و مدارک پیمان، تعیین هزینه‌های یاد شده، به توافق طرفین در زمان ابلاغ تعلیق موکول شده باشد، کارفرما در مورد میزان آن با پیمانکارتوافق مینماید. در صورتی که در اسناد و مدارک پیمان، هیچ نوع پیش بینی برای پرداخت هزینه‌های بالاسری پیمانکار در دوره تعلیق نشده باشد، کارفرما ماهانه مبلغی معادل ۱۰ درصد متوسط کارکرد فرضی ماهانه به پیمانکار می‌پردازد. اگر به دستورکارفرما، قسمتی از کار متوقف شود، بابت هزینه‌های پیشگفته در مدت تعلیق، ماهانه مبلغی معادل ۱۰ درصد متوسط کارکرد فرضی ماهانه، به تناسب مبلغ کار متوقف شده، به پیمانکار پرداخت میشود. برای تعیین هزینه تعلیق، کسر ماه به تناسب ارائه میشود.
تبصره- درصورتیکه پیش از آغاز عملیات موضوع پیمان، تعلیق پیمان از سوی کارفرما ابلاغ شود،۸۰ درصد هزینه تعلیق محاسبه شده طبق این بند، به پیمانکار پرداخت میشود.
ج) کارفرما و پیمانکار در مورد ماشین آلاتی که پیمانکار مایل است در مدت تعلیق از کارگاه خارج نماید، بدون پرداخت هیچ نوع هزینه ای، توافق میکنند اجاره مربوط به دوران توقف آن تعداد از ماشین آلات که در کارگاه باقی می‌مانند، براساس توافق طرفین به پیمانکار پرداخت میشود.
د) درصورتیکه تعلیق بیش از سه ماه ضروری باشد، کارفرما میتواند با موافقت پیمانکار،مدت تعلیق را برای یک بار و حداکثر سه ماه، با شرایط پیشگفته افزایش دهد. در صورت عدم موافقت پیمانکار با تعلیق بیش از سه ماه، پیمان خاتمه یافته و طبق ماده ۴۸ عمل میشود.
ه) هرگاه عوامل موجب تعلیق کار برطرف شود، کارفرما با تعیین مهلتی برای پیمانکار به منظور آماده نمودن کارگاه، تاریخ شروع مجدد کار را به پیمانکار ابلاغ میکند.
ماده ۵۰. هزینه تسریع کار، خسارت تأخیرکار
الف) اگر در مقابل اتمام پیش از موعد کار، در اسناد و مدارک پیمان، پرداخت هزینه تسریع کار به پیمانکار، پیش بینی شده باشد، و پیمانکار پیش از سپری شدن مدت پیمان عملیات موضوع پیمان را تکمیل کند و آماده تحویل نماید، پیمانکار محق به دریافت هزینه تسریع طبق شرایط پیش بینی شده میباشد.
ب) در پایان کار،درصورتیکه مدت انجام کار، بیش از مدت اولیه پیمان به علاوه مدتهای تمدید شده پیمان باشد، مهندس مشاور با رعایت ماده۳۰ ورسیدگی به دلایل پیمانکار، مدت تأخیر غیر مجاز پیمانکار را تعیین میکند، تا پس از تصویب کارفرما، به شرح زیر، ملاک محاسبه خسارت تأخیر قرار گیرد.
۱) هرگاه جمع مدت تأخیر غیرمجاز از یک دهم مدت پیمان بیشتر نشود، برای هر روز تأخیر، یک دو هزارم مبلغ باقیمانده کار که در اجرای آن تأخیر شده است.
۲) هرگاه جمع مدت تأخیر غیر مجاز از یک دهم مدت پیمان بیشتر شود، تا یک دهم مدت پیمان طبق بند یک و برای مازاد آن تا یک چهارم مدت پیمان، برای هرروز تأخیر یک هزارم مبلغ باقیمانده کار که در اجرای آن تأخیر شده است.
۳) هرگاه جمع مدت تأخیر غیر مجاز از یک چهارم مدت پیمان بیشتر شود ولی پیمان همچنان ادامه یابد، مجموع خسارتهای غیر قابل دریافت از پیمانکار نمی تواند از جمع خسارت محاسبه شده بر پایه بند (۲) بیشتر شود و مدت اضافه بر یک چهارم مدت پیمان، برای ادامه و انجام کار بدون دریافت خسارت منظور میشود.
۴) مبلغ باقیمانده کار که در اجرای آن تأخیر شده است، عبارتست از مبلغ پیمان، منهای مبلغ صورت وضعیت مربوط به کارهای انجام یافته تا آخرین روز مدت پیمان.
۵) در صورتیکه پیمان، طبق ماده ۴۶ فسخ گردد یا طبق ماده ۴۸، به پیمان خاتمه داده شود، تأخیر کار نسبت به برنامه زمانی تفصیلی با رعایت ماده ۳۰ بررسی شده، میزان مجاز و غیرمجاز آن بررسی میشود. بابت تأخیر غیر مجاز پیمانکار، طبق مفاد این بند، پرداخت خسارت تاخیر به پیمانکار تعلق میگیرد. در این حالت، مبلغ باقیمانده کار که در اجرای آن تأخیر شده است، عبارتست از مبلغ کارهای که طبق برنامه زمانی تفصیلی وبادر نظر گرفتن تأخیر مجاز پیمانکار باید تا تاریخ فسخ یا خاتمه پیمان انجام می‌شد، منهای مبلغ کار انجام شده.
۶) در مواردی که اخذ خسارت تأخیر بیش از ارقام درج شده در این ماده ضروری باشد و در اسناد و مدارک پیمان، میزان آن پیش بینی شده باشد، خسارت تاخیر را براساس آن محاسبه میکنند.
ماده۵۱. صورت حساب نهایی
صورتحساب نهایی پیمان که ظرف مدت سه ماه از تاریخ تصویب صورت وضعیت قطعی توسط کارفرما تهیه میشود، عبارت است از مبلغ صورت وضعیت قطعی که طبق ماده۴۰ تهیه و تصویب میشود و مبلغی که براساس اسناد و مدارک پیمان، به مبلغ بالا اضافه یا ازآن کسر میگردد، مانند وجوه ناشی از تعدیل آحادبها، بهای مصالح، تجهیزات و ماشین آلات تحویلی کارفرما به پیمانکار، مبلغ جبران خسارت یا جریمه‌های رسیدگی و قطعی شده.
صورت حساب نهایی تهیه شده توسط کارفرما در صورتیکه مورد قبول پیمانکار باشد، توسط کارفرما و پیمانکار امضا میشود. اگر پیمانکار به صورتحساب نهایی تهیه شده توسط کارفرما معترض باشد و آن را امضا نکند، باید ظرف یک ماه، نظر خود را با مدارک کافی به کارفرما بنویسد و گر نه صورتحساب نهایی از طرف پیمانکار پذیرفته شده تلقی میشود.
کارفرما در صورت تأیید اعتراض پیمانکار، صورت حساب نهایی را اصلاح میکند و در طرف پیمان آن را امضا میکنند.
صورتحساب نهایی تأیید شده به شرح بالا که ملاک تسویه حساب پیمانکار طبق ماده ۵۲ قرار میگیرد، برای دو طرف پیمان قطعی است و هرگونه اعتراض و ادعایی در مورد آن بی تأثیرمیباشد.
در صورتیکه پیمانکار نسبت به صورت حساب نهایی تهیه شده توسط کارفرما معترض باشد و اعتراض خود را در مدت تعیین شده اعلام کند و اعتراض او مورد قبول کارفرما قرار نگیرد، پیمانکار میتواند برای حل مسئله، طبق ماده ۵۳ اقدام نماید.
تبصره۱. در صورتیکه بعلت تأخیر در رسیدگی آخرین صورت وضعیت موقت یا صورت وضعیت قطعی یا تأخیر در تهیه صورت حساب نهایی، هزینه‌های اضافی بابت تمدید ضمانتنامه‌های پیمانکار ایجاد شود، کارفرما این هزینه‌های اضافی را که از سوی پیمانکار تامین شده است، به او پرداخت میکند و اگر مدت تاخیر در آزاد کردن هر یک از تضمینها از سه ماه بیشتر شود،کارفرما تضمین مربوط را آزاد مینماید.
تبصره۲. هرگاه بر اساس صورت وضعیت قطعی، معلوم شود که در آخرین صورت وضعیت موقت، پیمانکار بدهکار نبوده یا بدهی او کمتر از نصف کسور تضمین حسن انجام کار بوده است، یا طبق صورت حساب نهایی، مشخص شود که در زمان تصویب صورت وضعیت قطعی پیمانکار بدهکار نبوده است، کارفرما باید بیدرنگ تضمین آزادنشده مربوط به هریک ازمدارک یادشده راآزادکرده وهزینه تمدید آنها راکه از سوی پیمانکار تامین شده است برای مدتی که در آزاد نمودن آنها تاخیرایجادگردیده پرداخت کند.
ماده۵۲. تسویه حساب
الف) هرگاه براساس صورت حساب نهایی که به شرح ماده ۵۱ تهیه شده است،پیمانکار بستانکار شود، طلب او حداکثر در مدت یکماه از تاریخ امضای صورتحساب نهایی یا اعلام کارفرماپرداخت میگردد و به غیر از نصف تضمین حسن انجام کار، که تا تحویل قطعی باید نزد کارفرما باقی بماند، دیگر تضمینهای پیمانکار، از هر نوع که باشد، بی درنگ آزاد میشود.
ب) هرگاه براساس صورت حساب نهایی، پیمانکار بدهکار شود، مکلف است که در مدت یک ماه از تاریخ امضای صورتحساب نهایی یا اعلام‌کارفرما، به شرح بالاطلب‌کارفرمارا بپردازدوگرازاین
پرداخت استنکاف ورزدیا تاخیر نماید، کارفرما حق دارد بدون انجام تشریفات قضایی طلب خودرا از محل سپرده‌ها و تضمینهای پیمانکار (در صورتیکه طبق ماده ۴۷ ضبط نشده باشد)، وصول نماید و اگر مبالغ این تضمینها تکافو ننماید، با رعایت قوانین جاری کشور از دیگر داراییهای او وصول کند.
هرگاه پیمانکار در مهلت مقرر دربالا،طلب کارفرما را پرداخت کند، بغیر از نصف کسور تضمین حسن انجام کار، که تا تحویل قطعی نزد کارفرما باقی میماند، بقیه ضمانتنامه‌ها و سپرده‌های او، به هرعنوان که باشد، بی درنگ آزاد میشود.
ماده۵۳. حل اختلاف
الف) هرگاه در اجرا یا تفسیر مفاد پیمان بین دو طرف اختلاف نظر پیش آید، دوطرف می‌توانند برای حل سریع آن، قبل از درخواست ارجاع موضوع یا موضوعات مورد اختلاف به داوری طبق بند “ج” بر حسب مورد، به روش تعیین شده در بندهای ۱ و۲ عمل نماید.
۱) در مورد مسایل ناشی از برداشت متفاوت دو طرف از متون بخشنامه‌هایی که به استناد ماده ۲۳ قانون برنامه و بودجه از سوی سازمان برنامه و بودجه ابلاغ شده است، هر یک از دو طرف از سازمان برنامه و بودجه چگونگی اجرای بخشنامه مربوط را استعلام نماید و دو طرف طبق نظری که از سوی سازمان برنامه و بودجه اعلام میشود، عمل کنند.
۲) در مورد اختلاف نظرهایی که خارج از شمول بند ۱، است، رسیدگی و اعلام نظر درباره آنها به کارشناس یا هیأت کارشناسی منتخب دوطرف واگذارشودودو طرف طبق نظری که از سوی کارشناس یا هیأت‌کارشناسی، درچارچوب پیمان وقوانین و مقررات مربوط اعلام میگردد، عمل کنند.
ب) در صورتیکه دو طرف در انتخاب کارشناس یا هیأت کارشناسی موضوع بند۲، به توافق نرسند یا نظر اعلام شده طبق بندهای ۱و۲، مورد قبول هر یک از دو طرف نباشد برای حل اختلاف طبق بند “ج” اقدام میگردد.
ج) هرگاه در اجرا یا تفسیر مفاد پیمان بین دوطرف اختلاف نظر پیش آید، هریک از طرفها میتواند درخواست ارجاع موضوع یا موضوعات مورد اختلاف به داوری را به رئیس سازمان برنامه و بودجه ارائه نماید.
تبصره۱. چنانچه رئیس سازمان یاد شده با تقاضای مورد اشاره موافقت نمود، مرجع حل اختلاف شورای عالی فنی خواهد بود
تبصره۲. رسیدگی و اعلام نظر شورای عالی فنی،در چارچوب پیمان و قوانین و مقررات مربوط انجام میشود. پس از اعلام نظر شورای یاد شده، طرفها بر طبق آن عمل می‌نمایند.
د)ارجاع موضوع یاموضوعات مورداختلاف به شورای عالی فنی، تغییراتی درتعهدات قراردادی دو طرف نمی دهد و موجب آن نمی شود که یکی از دو طرف به تعهدات قراردادی خویش عمل نکند.
ماده۵۴. قوانین و مقررات حاکم بر پیمان
قوانین و مقررات حاکم براین پیمان منحصراً قوانین و مقررات کشور جمهوری اسلامی ایران است.
شرایط خصوصی پیمان
این‌شرایط خصوصی، درتوضیح‌وتکمیل مواردی ازشرایط عمومی پیمان است‌که تعیین‌تکلیف برخی‌ازموارد درآنها، به شرایط خصوصی پیمان موکول شده است‌و هیچگاه نمیتواند مواد شرایط عمومی پیمان را نقض‌کند.ازاین رو، هرگونه نتیجه گیری و تفسیر مواد مختلف این شرایط خصوصی، به تنهایی و بدون توجه به مفاد ماده مربوط به آن در شرایط عمومی پیمان، بی اعتبار است. شماره و حروف بکار رفته در مواد این شرایط خصوصی، همان شماره و حروف مربوط به آن در شرایط عمومی پیمان است.
اگر شرایط عمومی مصوب سازمان برنامه و بودجه همراه اسناد و مدارک پیمان نباشد، شرایط عمومی ابلاغ شده از سوی سازمان برنامه و بودجه به شماره.. .. .. .. .. .. .. .. . مورخ.. .. .. .. .. .. .. .. . بر این پیمان حاکم است.
ماده۱۷- الف) پیمانکار متعهد است که برای اجرای موضوع پیمان، تعداد.. .. .. .. . نفر/ ماه کارشناس خارجی با تخصصهای تعیین شده در زیر، به کار گمارد.
ماده۱۸- ب) آخرین مهلت پیمانکار، برای ارایه برنامه زمانی تفصیلی اجرای کار… .. .. .. روز از تاریخ مبادله پیمان است.
جزئیات روش تهیه برنامه زمانی تفصیلی و بهنگام کردن آن، به شرح زیر است.
ماده۱۸- ه) گزارش پیشرفت کار پیمانکار باید دارای جزییات زیر باشد.
ماده۲۰- الف) کارفرما امکانات و تسهیلات تجهیز کارگاه، از قبیل ساختمان، راه، آب، برق، مخابرات و سوخت را که در زیر تعیین شده است، در اختیار پیمانکار قرار میدهد.
ماده۲۰- ب و ۲۰- ز) کارفرما، به شرح زیر، مصالح، تجهیزات و ماشین آلات را تامین میکند.
ماده۲۰ – ه) پیمانکار باید مشخصات تعیین شده در زیر را در تامین ماشین آلات رعایت کند.
ماده۲۰ – ح) پیمانکار متعهد است که برای کارکنان کارفرما، مهندس مشاور و آزمایشگاه، به شمار افراد زیر، دفتر کارگاهی، مسکن کارگاهی و غذا، به تفکیک و به شرح و مشخصات زیر، تامین کند:
ماده۲۱- ج) قسمتهایی از موضوع پیمان که پیمانکار باید بیمه کند و همچنین موارد یا حوادثی که باید مشمول بیمه گردد، به شرح زیر است:
ماده۲۱- و) چگونگی پرداخت هزینه احداث و نگهداری راههای انحرافی به پیمانکار، به شرح زیر است:
ماده۲۲- الف ) شمار نسخه‌های نقشه‌ها و مشخصات فنی که بدون دریافت هزینه دراختیار پیمانکار قرار میگیرد، به شرح زیر است:
ماده۲۲ -ح) شمار نسخه‌ها و مشخصات دستورالعملهای راه اندازی، تعمیر، نگهداری و راهبری نقشه‌های چون ساخت که پیمانکار تهیه میکند، به شرح زیر است:
ماده۲۴- ب) پیمانکار موظف است که در انتخاب پیمانکاران جزء، موارد زیر را رعایت کند.
ماده۲۸- الف) پیمانکار زمین مورد نیاز برای تجهیز کارگاه را به شرح زیر، تامین میکند.
ماده۲۹- ه) تعدیل نرخ پیمان به شرح زیر است:
ماده۳۲ -ج) هزینه انجام آزمایشهای زیر، بعهده پیمانکار است:
ماده۳۵. دریافت وجوه سپرده تضمین حسن انجام کار پیمان، طبق مصوبه شماره.. .. .. .. .. .. .. .. .. . مورخ… .. .. .. .. .. .. .. .. .. . هیأت وزیران، است.
ماده۳۶. میزان، روش پرداخت و نحوه واریز پیش پرداخت پیمان، طبق مصوبه شماره… .. .. .. .. .. .. .. .. . مورخ.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . هیأت وزیران است.
ماده۳۸- الف) میزان و ترتیب پرداختهای ارزی به پیمانکار، برای متخصصان خارجی، به شرح زیر است:
ماده۳۸- ب)کارفرما ارز موردنیازبرای تامین مصالح و تجهیزات زیر را ازخارج ازکشورتامین میکند.
ماده۳۸- ه) کارفرما ارز مورد نیاز برای خرید ماشین آلات و ابزار خاصی که در زیر نامبرده شده است را طبق شرایط زیر تامین میکند.
ماده۳۹- ب) پیمانکار موظف است که پیش از تکمیل کل کار، قسمتهای زیر را که برای هریک از آنها به شرح زیر تعیین شده است، تکمیل کند و به کارفرما تحویل دهد.
ماده ۴۷- د) ماشین آلات اختصاصی این پیمان که در صورت فسخ پیمان باید برای اتمام کار به صورت اجاره در اختیار کارفرما قرار گیرد، به شرح زیراست.
ماده۴۹- ب) هزینه بالاسری پیمانکار در دوره تعلیق، به میزان و ترتیب تعیین شده در زیر، پرداخت میشود.
ماده۵۰- الف) در صورت اتمام پیش از موعدکار،کارفرما هزینه تسریع کار را به نحو تعیین شده در زیر، به پیمانکار پرداخت میکند.
ماده۵۰- ب-۶) خسارت تاخیر غیر مجاز پیمان (ناشی ازکار پیمانکار )، به میزان و ترتیب زیر، از پیمانکار وصول میشود.
با توجه به تخصص مجموعه، قراردادهای وسیع تری همچون “نمونه قرارداد مشارکت در ساخت” نیز آماده شده و در سایت قرار گرفته. اما به هیچ عنوان استفاده از آنها توصیه نمی شود. چراکه تنظیم قرارداد مشارکت در ساخت و هر نوع قرارداد دیگری به خصوص در حوزه مشارکت در ساخت ، حتما باید به صورت موردی تنظیم و نگارش گردد.
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
ماده ۳۹ شرایط عمومی پیمان – تحویل موقت
ماده ۴۶ شرایط عمومی پیمان و فسخ پیمان
دیدگاهتان را بنویسید