مالیات بر مسکن خالی

مالیات بر مسکن خالی یا همان مالیات بر خالی نشینی در هر کشور و سیستم مالیاتی ممکن است قوانین و محاسبات متفاوتی داشته باشد. در بسیاری از سیستم‌های مالیاتی، مالیات بر مسکن خالی بر اساس ارزش مسکن و معیارهایی مانند متراژ، محل قرارگیری و نوع ملک محاسبه می‌شود. برخی کشورها مالیات بر مسکن خالی را برای تشویق مالکان مسکن به استفاده فعال از ملک‌های خود و جلوگیری از خالی نشینی اعمال می‌کنند.

میزان مالیات بر مسکن خالی معمولاً بر اساس درصدی از ارزش مسکن محاسبه می‌شود. در برخی موارد، درصد مالیات بر مسکن خالی بر اساس طول زمانی که مسکن خالی بوده است، متفاوت است. به عنوان مثال، ممکن است مالیات بر مسکن خالی در سال اول کمتر از درصد مالیات بر مسکن خالی در سال‌های بعد باشد.

ضریب مالیات بر خانه های خالی در تهران و سایر شهرهای بیش از ۱۰۰ هزار نفر جمعیت برای دارندگان ۱ تا ۵ خانه عبارت‌اند از:

• سال اول: ۶ برابر ارزش اجاری ملک
• سال دوم: ۱۲ برابر ارزش اجاری ملک
• سال سوم: ۱۸ برابر ارزش اجاری ملک

ضریب مالیات برای کسانی که بیشتر از ۵ خانه خالی دارند، به شرح زیر است:

• سال اول: ۱۲ برابر ارزش اجاری ملک‌ها
• سال دوم: ۲۴ برابر ارزش اجاری ملک‌ها
• سال سوم: ۳۶ برابر ارزش اجاری ملک‌ها

محاسبه مالیات خانه‌های خالی

نرخ مالیات خانه‌های خالی به استناد ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم مطابق با ارزش اجاره ماهیانه واحد مسکونی خالی و سپس کسر ۲۵% استهلاک سالانه ساختمان از رقم به دست آمده، برای محاسبه مالیات اشخاص حقیقی در ۱۵ و حقوقی در ۲۵% ضرب می‌شود.

در برخی کشورها، مالیات بر مسکن خالی بر اساس درصدی از ارزش مسکن محاسبه می‌شود. در برخی موارد، این درصد ممکن است متفاوت باشد بر اساس زمانی که مسکن خالی بوده است، از جمله سال اول تا سال‌های بعد. دربعضی کشورها، مالیات بر مسکن خالی به صورت متراژی محاسبه می‌شود، به این معنی که درصدی از متراژ کل مسکن خالی برای محاسبه مالیات استفاده می‌شود.

در مورد افرادی که مشمول مالیات بر مسکن خالی هستند، قوانین نیز متفاوت است. عموماً مالیات بر مسکن خالی برای مالکان مسکن‌های تجاری و مسکن‌های ثانویه (مثل آپارتمان‌های خالی و واحدهای سرمایه‌گذاری) اعمال می‌شود. بعضی کشورها ممکن است استثناءها و معافیت‌هایی برای برخی از دسته‌های مالکان فراهم کنند، مانند مالکان مسکن‌های اصلی که در آن زندگی می‌کنند.

مطابق قوانین مالیات خانه های لوکس سال 1401، صاحبان واحدهای مسکونی، باغ و ویلاهایی که ارزش آنان، بیشتر از 15 میلیارد تومان باشد، باید 2 هزارم ارزش ملک خود، نسبت به مازاد 15 میلیارد تومان را به عنوان مالیات، از طریق سامانه expasset.tax.gov.ir پرداخت نمایند.

معافیت از پرداخت مالیات بر خانه خالی

هر نفر تنها می‌تواند یک مسکن را به‌عنوان اقامتگاه اصلی در سامانه اسکان و املاک کشور ثبت کند و کد پستی آن را به ثبت برساند. همچنین امکان پذیر است که یک ملک را در شهری غیر از محل سکونت خود به‌عنوان اقامتگاه فرعی ثبت نماید. این دو ملک شامل مالیات بر خانه‌های خالی نمی‌شوند و از مالیات معاف هستند.

مالکان می‌توانند تحت دو شرط، ملکی را به‌عنوان اقامتگاه فرعی تحت تکلف خود به‌ثبت برسانند:

فرد می‌تواند ملکی که در آن ساکن است را به‌عنوان اقامتگاه اصلی ثبت کند و سپس یکی از افراد تحت تکفل، آن ملک را ‌به‌عنوان اقامتگاه معرفی نماید تا این ملک، جز اقامتگاه فرعی شناخته شود. چنانچه فرد تحت تکلف، دانشجو، بیمار یا طلبه‌ای باشد که در شهر دیگری غیر از شهری که اقامتگاه اصلی یا فرعی به‌نام او ثبت شده، شاغل و مجبور باشد که در آن شهر نیز سکونت کند، می‌تواند در شهر سوم ملکی را به‌عنوان اقامتگاه فرعی ثبت کرده و مشمول مالیات بر خانه خالی نمی‌شود.

در آخر بهتر است در این مورد با مشاوران مالی و یا وکلای ملکی مشورت کنید تا اطلاعات دقیق و جامعی درباره مالیات بر مسکن خالی دریافت کرده که با قوانین دولتی منطبق باشد.