کمیسیون ماده ۷ شهرداری

تعریف کمیسیون ماده ۷

امروزه اهمیت و نقش درختان در حیات شهرها، پایداری آن ها و تأثیرات طبیعی و فیزیکی آن در سیستم شهر و بازده‌ی های مختلف اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی آن بر کسی پوشیده نیست.
از سوی دیگر گسترش روزافزون ساخت و سازهای شهری باعث افزایش احتمال قطع بی رویه درختان شده است.

یکی از وظایف اصلی شهرداری ها در هنگام صدور مجوز شهرداری برای ساخت و ساز، نگهداری و نظارت بر از فضای سبز عمومی و شهری است.

کمیسیون ماده ۷ قانون گسترش و حفظ فضای سبز شهری در شهرداری با همین رویکرد تشکیل شده است.

ترکیب اعضای کمیسیون ماده ۷

کمیسیون تشکیل باغات یا کمیسیون ماده ۷ شهرداری در راستای نظارت داشتن بر حسن اجرای قانون تشکیل می گردد و ترکیب اعضای آن به شرح ذیل است:

الف) یکی از اعضای شورای اسلامی شهر به انتخاب شورا

ب) یک نفر به انتخاب شهردار ترجیحاً معاون شهرسازی و یا معاون خدمات شهری شهرداری

ج) مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز و در صورت عدم وجود سازمان پارکها و فضای سبز در شهرداری، مسئول فضای سبز شهرداری

جلسه با حضور هر ۳ عضو برای رسمی است و تصمیمات نیز با نظر اکثریت اعضا معتبر خواهد بود.

وظایف کمیسیون ماده ۷

مهم ترین و اصلی ترین وظیفه کمیسیون تشخیص باغات، نظارت بر اجرای قوانین است.
علاوه بر این کمیسیون تشخیص باغات یا کمیسیون ماده ۷ ، مرجع تصمیم گیر درخصوص قطع یا جابجایی درختانی است که در پروژه های عمرانی، معارض شناخته می شوند.

شهرداری براساس قانون موظف می باشد هنگام صدور پروانه ساختمانی برای عرصه با مساحت بیش از ۵۰۰ متر مربع در محدوده شهر، نظر کمیسیون تشخیص باغات را دربافت نماید.

همچنین در کلان شهرها، صدور پروانه ساختمانی در عرصه های با مساحت بین ۵۰۰ تا ۲۰۰۰ متر مربع واقع در محدوده شهر منوط به تایید کمیسیون متشکل از نماینده شورای شهر، مدیر منطقه شهرداری و نماینده مدیرعامل سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری می باشد.

نحوه رسیدگی به پرونده

ذینفعی که قصد قطع و امحای درختان را دارد –اعم از اینکه مالک ملک باشد یا خود شهرداری- باید درخواست خود را همراه با مدارک لازم برای کسب مجوز، به کمیسیون تشخیص باغات ارائه کند. کمیسیون اقدام به تشکیل جلسه می دهد و ظرف یک ماه نظر خود را در خصوص درخواست، اعلام و ابلاغ خواهد کرد.

معیار کمیسیون باغات و شورای شهر برای تشخیص باغ

براساس بند (د) ماده ۱ آیین‌نامه اجرایی قانون اصلاح قانون حفظ و گسترش فضایِ سبز شهرها، زمانی یک محل باغ تشخیص داده می شود که یکی از خصوصیات زیر را داشته باشد:

۱- دارا بودن حداقل پانصد مترمربع مساحت در صورت وجود بنا و مستحدثات در زمین بطور متوسط در هر شانزده مترمربع محوطه باز خارج از ساختمان یک اصله درخت و در صورت نداشتن سابقه احداث بنا بطور متوسط هر ۲۵مترمربع یک اصله درخت مثمر و یا غیر مثمر و یا ترکیبی از آنها کاشته شده باشد. قطع کردن و امحای درختان موجب عدم احتساب تعداد درختان کسر شده در آمار (که در این بند لحاظ شده) نخواهد بود.

۲- داشتنِ سند مادر و یا سند مالکیت پیش از تفکیک بعنوان باغچه، باغ، باغ عمارت و زمین منجر.

۳- داشتنِ سابقه برای دایر باغچه، دایر باغ، دایر مشجر “پر درخت” از کمیسیون ماده ۱۲ قانون زمین شهری.

۴- محل هایی که در حریم شهر بوسیله ی وزارت جهاد کشاورزی باغ شناخته شده باشند.

۵- محل هایی که طبق تشخیص شورای اسلامی باغ شناخته شوند.

نکته: علیرغم تصریح ماده درخصوص تشخیص شورای اسلامی شهر در مورد باغ بودن ملک، در تبصره ۳ ماده ۷ آیین نامه قانون اصلاح قانون حفظ و گسترش فضای سبز آمده است که جهت تشخیص باغات توسط شورای اسلامی شهر، شهرداری مکلف بوده که درخواست مالک و ذینفع یا درخواست خود را با مدارک و سوابقی که در بند “د” ماده ۱ آیین‌نامه ی ذکر شده آمده است، به کمیسیون ماده ۷ ارسال نموده و نظر کمیسیون را -که حداکثر در ظرف مدت ۱ماه صدور خواهد شد- به ذینفع ابلاغ نماید.

اگر ذی‌نفع معترض باشد می تواند ظرف مدت ۲ ماه از زمانی که ابلاغ شهرداری صورت گرفته، اعتراض خود را به شهرداری تقدیم نماید. پس از ارسال موضوع به شورای شهر، شورای اسلامی شهر در این خصوص تصمیم گیری لازم را اتخاذ کرده و مصوبه کمیسیون به عنوان رأی قطعی و نظر شورای اسلامی شهر تلقی خواهد شد.
اعتراض به رأی کمیسیون ماده ۷

رأی قطعی کمیسیون تشخیص باغات ظرف مهلت سه ماه از تاریخ ابلاغ برای اشخاص مقیم ایران و ظرف مهلت شش ماه از تاریخ ابلاغ از سوی اشخاص مقیم خارج در دیوان عدالت اداری قابل شکایت است.

شرایط قانونی قطع درختان

به موجب ماده ۵ آیین نامه اصلاح قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها برای قطع و جابجایی هر نوعی از درخت در معابر و اماکن عمومی، دولتی و خصوصی واقع در محدوده و حریم شهر، با درخواست مالکین، متولیان، متصدیان و اشخاص مسئول این اماکن، در موارد زیر پس از تصویب کمیسیون تشخیص باغات، شهرداری مکلف به صدور مجوز می باشد:

رسیدن سن درخت غیرمثمر به بهره وری و درخواست قطع آن به مقصود انتفاع از چوب آن

در صورت موافقت، مالک یا متقاضی می بایستی که مجدداً درخت بکارد. علاوه بر این اگر شهرداری قصد حفظ درخت را داشته باشد، بهای چوب آن را با توافق با مالک پرداخت می کند و در صورت اختلاف بهای آن طبق نظر کارشناس رسمی دادگستری تعیین و به مالک پرداخت خواهد شد.

خشک شدن درخت به علت آفت زدگی، بیماری، انگل و یا علل غیرعمد دیگر و یا احتمال سرایت آفت و بیماری از آن به دیگر درختان و گیاهان و یا احتمال سقوط آن

در صورت موافقت، می بایستی که به جای قطع آن نهال به میزان دو برابر محیط بن درخت کاشته شود.

در صورتی که درخت در محل احداث ساختمان و یا مسیر راه، کانال و مجاری آب، خطوط انتقال برق، گاز، لوله کشی نفت، تلفن و… و یا درخت در محل طرح های عمرانی و عمومی قرار گرفتنه باشد.
در صورتی که محل قرار گیری درخت در مسیر معابر و یا میادین که مانع عبور و مرور طبیعی باشد و برای مالکین و ساکنین مزاحمت ایجاد کند.

مجازات قطع درختان

مطابق با قانون، هر فردی که درختان موضوع ماده ۱ قانون گسترش فضای سبز را عامداً و عالماً و برخلاف قانون ذکر شده قطع یا موجبات از بین رفتن آنها را فراهم نماید، علاوه بر جبرانِ خسارات وارد شده، حسب مورد به جزای نقدی و حبس تعزیری از ۶ ماه تا ۳ سال محکوم خواهد گردید.